Zimowy pokaz Eagle’a
Mateusz J. Multarzyński
Zimowy pokaz Eagle’a
Szwajcarski pojazd opancerzony Eagle IV jest już dobrze znany w Polsce. Do tej pory był prezentowany w naszym kraju dwukrotnie – podczas kieleckich Międzynarodowych Salonów Przemysłu Obronnego. Pierwszy raz w 2007 roku, w związku z planowanym pozyskaniem przez naszą armię Lekkich Opancerzonych Samochodów Patrolowych, wtedy jeszcze „w barwach” firmy MOWAG GmbH. W 2010 roku na MSPO znów pojawił się Eagle IV (patrz NTW 10/2010), tym razem na stoisku General Dynamics European Land Systems (GDELS). Z kolei w tym roku do Polski przyjechała najnowsza wersja szwajcarskiego „orła” – lekki pojazd taktyczny Eagle (producent zrezygnował z numeracji rzymskimi cyframi), która swoją światową premierę miała na targach Eurosatory 2010 w Paryżu (patrz NTW 9/2010).
W dniach 2–10 lutego 2012 r., na terenie Wojskowego Instytutu Techniki Pancernej i Samochodowej w Sulejówku, zostały zorganizowane – przez General Dynamics European Land Systems – dynamiczne pokazy pojazdu Eagle dla przedstawicieli Sił Zbrojnych RP, innych służb mundurowych, a także reprezentantów fachowych mediów. Z konstrukcją, jej możliwościami oraz szczegółami oferty dotyczącej całej rodziny samochodów Eagle zapoznali się m.in. żołnierze jednostek podległych Dowództwu Wojsk Specjalnych, a także Żandarmerii Wojskowej. Również przedstawiciele redakcji Nowej Techniki Wojskowej mieli możliwość dokładnego przyjrzenia się szwajcarskiemu pojazdowi, odbycia jazd poligonowych oraz poznania związanej z nim oferty GDELS.
Szwajcarskie orły
Najbardziej znanym i najliczniej używanym produktem (10 700 egz. wyprodukowanych od końca lat 70. XX wieku), założonej w 1950 r. w szwajcarskim Kreuzlingen, firmy MOWAG Motorwagenfabrik AG, jest rodzina kołowych transporterów opancerzonych Piranha. Zresztą od początku istnienia MOWAG specjalizował się w produkcji gąsienicowych i kołowych pojazdów opancerzonych, które trafiały nie tylko do wyposażenia Armii Szwajcarskiej, ale także sił zbrojnych państw na pięciu kontynentach naszego globu. W lipcu 1999 roku General Motors Canada (później GM Defence) kupił firmę MOWAG, zaś w marcu 2003 roku General Dynamics Corporation (GD) stała się właścicielem GM Defence, a wraz z nim także i szwajcarskiego producenta „piranii” i „orłów”. W październiku 2003 roku MOWAG (jako GDELS-MOWAG) został włączony do nowej jednostki biznesowej General Dynamics – General Dynamics European Land Systems, w skład której weszły także: Santa Bárbara Sistemas (obecnie GDELS – Santa Bárbara Sistemas), Steyr–Daimler–Puch Spezialfahrzeug (obecnie GDELS – Steyr) i EWK Eisenwerke Kaiserslautern (obecnie GDELS – Germany). W styczniu 2004 roku MOWAG został włączony do grupy Systemów Bojowych GD (GD Combat Systems).
Pierwsza generacja „szwajcarskich orłów” – Eagle I, II i III powstała w latach 90. ubiegłego stulecia (w produkcji od 1995 do 2003 roku) i bazowała na podwoziu Humvee, na którym zostało zamontowane opancerzone nadwozie, opracowane i wyprodukowane w Kreuzlingen. Dwie pierwsze wersje to opancerzone pojazdy rozpoznawcze, różniące się od siebie masą i ładownością, co wynikało z zastosowania innych wersji podwozia HMMWV. W przypadku Eagle I (masa bojowa 5000 kg, ładowność 1000 kg) „dawcą” były podstawowe Humvee serii A2, a dla Eagle II (masa bojowa 5500 kg, ładowność 1400 kg) – wzmocnione M1113 ECV (Expanded Capacity Vehicle). Armia Szwajcarska zakupiła 156 sztuk Eagle I (od 1995 roku) oraz 175 Eagle II (od 1999 roku), i przyjęła je do uzbrojenia jako – odpowiednio – Aufklärungsfahrzeug 93 i Aufklärungsfahrzeug 97. W latach 1995–1997 również Siły Zbrojne Danii zakupiły 36 pojazdów Eagle I, które otrzymały oznaczenie Spejdervogn M/95 i były używane m.in. przez duńskie kontyngenty w Bośni, Albanii oraz Iraku. Opancerzone nadwozie Eagle I i II zapewniało ochronę balistyczną na poziomie 2 wg STANG 4569A. W obu wersjach zamontowano m.in. jednoosobową wieżyczkę obserwacyjną MBK2 firmy MOWAG, wyposażoną w termowizyjny, dzienno– nocny system obserwacyjny i peryskop oraz uzbrojoną w 7,5 mm karabin maszynowy PzMg 51/71 (pojazdy szwajcarskie) lub 7,62 mm M/62 (odmiana MG3, pojazdy duńskie) oraz sześć pojedynczych wyrzutni granatów dymnych.
W konstrukcji następnego pojazdu – Eagle III – także wykorzystano podwozie Humvee ECV, jednak wersja ta różni się od dwóch pierwszych zarówno przeznaczeniem i masą, jak i nadwoziem oraz wyposażeniem. Jest to wóz rozpoznawczy/obserwacyjny artylerii, przeznaczony do rozpoznania i namierzania celów oraz koordynowania ognia, wyposażony m.in. w odbiornik satelitarnego systemu pozycjonowania oraz wysuwany maszt, na którym zamontowana została głowica obserwacyjna BAA Rheinmetall Defence (dawniej STN ATLAS Elektronik). Charakterystyczną cechą Eagle III jest opancerzone nadwozie z podwyższonym dachem tylnej części kabiny, gdzie znajdują się stanowiska operatora systemów rozpoznawczych i operatora systemów łączności. Pojazd mógł być wyposażony także w dodatkową ochronę przeciwminową, a kuloodporność nadwozia została zachowana na tym samym poziomie, co w wersji I i II. Masa bojowa tej wersji to 5800 kg, a ładowność 700 kg. Armia Szwajcarska zamówiła 120 Eagle III. Pierwsze wozy, oznaczone lokalnie Schiesskommandant enfahrzeug 93, zostały dostarczone w 2002 roku.
Pełna wersja artykułu w magazynie NTW 3/2012