Wojna powietrzna nad Ukrainą – styczeń 2024 r.

Marcin Strembski

Chociaż intensywność walk wciąż utrzymuje się na niektórych odcinkach frontu na wysokim poziomie, to mimo posiadania przez wojska rosyjskie inicjatywy operacyjnej przebieg linii frontu nie uległ znaczącym zmianom. Natarcia w rejonie Kupiańska i Awdijiwki zakończyły się mniej niż umiarkowanymi sukcesami, które są nadal liczone w metrach zdobytego terenu, aczkolwiek sytuacja taktyczna obrońców w tym ostatnim miasteczku stale się pogarsza i zaczyna wchodzić w fazę krytyczną. Ponadto w styczniu Rosjanie kontynuowali zmasowane ataki lotniczo-rakietowe na infrastrukturę przemysłową Ukrainy. Z kolei Ukraińcy zainicjowali kampanię nalotów przy pomocy bezzałogowych aparatów dalekiego zasięgu wymierzoną w obiekty przemysłu naftowego przeciwnika.

1 stycznia

Według informacji Sztabu Generalnego Sił Zbrojnych Ukrainy (SG SZU) w ciągu dnia Siły Zbrojne Federacji Rosyjskiej (SZ FR) wystrzeliły jeden pocisk dalekiego zasięgu klasy operacyjno-taktycznej i przeprowadziły 81 ataków lotniczych, w tym bombami kierowanymi i jednorazowymi bezzałogowymi statkami powietrznymi (BSP) Szahid-136/131. W sumie wykorzystano 10 Szahidów, z których ukraińska obrona przeciwlotnicza (OPL) zniszczyła dziewięć. Ponadto Ukraińcy zestrzelili lotniczy pocisk manewrujący Ch-59.

Ukraińskie lotnictwo uderzyło w 13 rejonów koncentracji rosyjskiego personelu i sprzętu, a jednostki wojsk rakietowych w trzy stanowiska OPL i punkt dowodzenia.

Zgodnie z komunikatem Ministerstwa Obrony Federacji Rosyjskiej (MO FR) systemy OPL miały przechwycić 11 ukraińskich rakiet systemów HIMARS i Wilcha oraz 34 BSP.

2 stycznia

W nocy siły rosyjskie dokonały zmasowanego ataku na obiekty infrastruktury krytycznej oraz cywilne i wojskowe obiekty przemysłowe. Głównym kierunkiem uderzenia był Kijów. SZU poinformowały, że siły rosyjskie najpierw wysłały 35 uderzeniowych Szahidów, które wystrzelono z okolic przylądka Czauda na okupowanym Krymie i Primorsko-Achtarska w Rosji. Ukraińska OPL ogłosiła zestrzelenie wszystkich. Zasadnicza część rosyjskiego ataku została wykonana wczesnym rankiem. Około godz. 6.00 16 samolotów-nosicieli Tu-95MS, które wystartowały z baz Engels i Olenja, odpaliło co najmniej 70 pocisków manewrujących Ch-101/555/55 (używane są przede wszystkim te pierwsze). Z kolei od godziny 7.30 zarejestrowano wystrzelenie przez samoloty MiG-31K dziesięciu pocisków aerobalistycznych Kindżał. Dodatkowo od strony morza rosyjskie okręty zaatakowały trzema pociskami manewrującymi Kalibr. Z kierunku północnego odpalono natomiast 12 pocisków balistycznych Iskander-M oraz pocisków plot. systemów S-300 i S-400 użytych w trybie ataku na cele naziemne. Samoloty lotnictwa taktycznego Su-35S z Kurska wsparły atak czterema pociskami przeciwradarowymi Ch-31P skierowanymi przeciwko zidentyfikowanym miejscom dyslokacji ukraińskich stacji radiolokacyjnych.

Według danych ogłoszonych przez stronę ukraińską przeciwnik użył ogółem 99 środków napadu powietrznego. Jednostki OPL Ukrainy zgłosiły zniszczenie 72 celów powietrznych, w tym 10 Kindżałów, 59 pocisków Ch-101/555/55 oraz trzech Kalibrów. W wyniku ataku w Kijowie odnotowano przerwy w dostawie prądu i wody. Raportowano także upadek licznych szczątków pocisków, m.in. w dzielnicy Podolskiej doszło do trafienia w obiekt infrastruktury cywilnej oraz uszkodzony został rurociąg gazowy. Ponadto zgłoszono eksplozje na terenie miast Dniepropetrowsk, Mikołajów, Odessa, Czerkasy, Czugujew, Chersoń i Lwów. Jeden z rosyjskich pocisków, prawdopodobnie w wyniku awarii, spadł na teren Federacji Rosyjskiej w miejscowości Pietropawłowka w obwodzie woroneskim, wyrządzając szkody materialne – uszkodzonych zostało przynajmniej sześć budynków, ale nie zgłoszono ofiar w ludziach.

Ukraińskie lotnictwo uderzyło w 12 rejonów koncentracji rosyjskiego personelu i sprzętu, a jednostki wojsk rakietowych w trzy stanowiska OPL i system radarowy.

Według MO FR wojska rakietowe i artyleria oraz taktyczne BSP ostrzelały hangar z amunicją lotniczą oraz stację radarową do wykrywania i śledzenia celów na małych wysokościach ST-68. Z kolei systemy OPL miały przechwycić osiem pocisków balistycznych Toczka-U, dwa pociski plot. S-200 przystosowane do ostrzału celów naziemnych oraz 34 rakiety systemów HIMARS, Wilcha i Vampire, a także 15 BSP.

Według nieoficjalnych doniesień nad okupowanym Krymem, w rejonie miejscowości Krasnoperekopsk, doszło do omyłkowego ostrzelania rosyjskiego samolotu Su-35S przez obsługę systemu S-400. Rzekomo poważnie uszkodzona maszyna zdołała dotrzeć do bazy lotniczej w Melitopolu, gdzie bezpiecznie wylądowała.

3 stycznia

Wojska rosyjskie odpaliły siedem pocisków rakietowych dalekiego zasięgu i przeprowadziły 58 ataków lotniczych.

Ukraińskie lotnictwo uderzyło w 12 rejonów koncentracji rosyjskiego personelu i sprzętu, a jednostki wojsk rakietowych w trzy stanowiska OPL i stację walki radioelektronicznej (WRE).

Rosyjskie systemy OPL miały przechwycić trzy rakiety systemu HIMARS i 37 BSP.

4 stycznia

Wojska rosyjskie odpaliły siedem pocisków rakietowych dalekiego zasięgu i przeprowadziły 36 ataków lotniczych.

Ukraińskie lotnictwo uderzyło w 10 rejonów koncentracji rosyjskiego personelu i sprzętu oraz dwa stanowiska dowodzenia, a jednostki wojsk rakietowych w stanowisko OPL i dwie stacje WRE.

Ukraiński Główny Zarząd Wywiadu opublikował materiał filmowy z operacji specjalnej na terenie Federacji Rosyjskiej, w której wyniku na lotnisku Szagoł w Czelabińsku został podpalony Su-34 z 21. Mieszanej Dywizji Lotniczej. Do lewego wlotu powietrza zostało nalane nieco cieczy zapalającej, która jednak szybko wypaliła się i najprawdopodobniej nie wyrządziła dużych szkód. W związku z tą sprawą rosyjskie organy bezpieczeństwa aresztowały 16-latka z Dagestanu, któremu grozi kara od 12 do 20 lat więzienia.

Strona rosyjska przypisała sobie zestrzelenie ukraińskiego śmigłowca Mi-8. W ciągu całego tygodnia łupem OPL miało paść osiem pocisków manewrujących Storm Shadow, 14 pocisków balistycznych Toczka-U, trzy pociski plot. S-200, 107 rakiet systemów HIMARS, Wilcha i Vampire, trzy pociski przeciwradarowe HARM i 253 BSP.

Pełna wersja artykułu w magazynie Lotnictwo 2/2024