Wojna powietrzna nad Ukrainą. Lipiec 2025 r

Marcin Strembski

Według statystyki prowadzonej przez ukraiński zespół DeepStateUA, wojska rosyjskie opanowały w lipcu 564 km kw. ukraińskiego terytorium, choć część tego obszaru faktycznie została zajęta nieco wcześniej, co odnotowano z opóźnieniem. Poszerzenie występu na wschód od Pokrowska stworzyło dogodne dla Rosjan warunki do prowadzenia operacji okrążenia miasta od zachodu. Relatywnie spore postępy SZ FR poczyniły także w rejonie na południe od wioski Nowopawliwka, gdzie oddziały atakujące w kierunku zachodnim niemal osiągnęły granicę obwodów donieckiego i dniepropetrowskiego. Poczyniono także niewielkie postępy na przyczółku na północ od Kupiańska oraz zajęto wioskę Zełena Dołyna położoną na północ od Łymania. Ponadto w lipcu odnotowano rekordowo duże rosyjskie ataki prowadzone za pomocą dronów uderzeniowych dalekiego zasięgu na cele w głębi Ukrainy.

1 lipca

W nocy Ukraina przeprowadziła szeroko zakrojony atak rakietowy na cele w obwodzie donieckim, rostowskim i Kraju Krasnodarskim. W atakach wzięły udział dwa samoloty Mirage 2000, cztery F-16, dwa Su-24, a także po jednym Su-27 i MiG-29. Lotniczymi pociskami manewrującymi Storm Shadow trafiono stanowisko dowodzenia rosyjskiej 8. Armii Ogólnowojskowej rozlokowane w gmachu Instytutu Badawczego Metali Nieżelaznych w Doniecku. W rezultacie strona rosyjska odnotowała ośmiu zabitych, dziewięciu rannych i czterech zaginionych. Zginął m.in. płk Rusłan Goriaczkin, pełniący dyżur jako najwyższy stopniem oficer. Ponadto wysadzony został rosyjski skład amunicji w pobliżu miasta Charcysk w obwodzie donieckim, gdzie przechowywano pociski rakietowe dla systemów obrony powietrznej i wyrzutni wieloprowadnicowych oraz amunicję do artylerii lufowej.

Cztery pociski Storm Shadow przeleciały nad północnym Krymem w kierunku Kraju Krasnodarskiego, po czym zniknęły – najprawdopodobniej zestrzelone przez OPL. Pociski tego typu przeleciały również nad obwodem ługańskim w kierunku bazy lotniczej Millerowo, ale prawdopodobnie również zostały zestrzelone. Ponadto pociski ukraińskiego systemu HIMARS celnie zaatakowały obiekty w miejscowość Jasynuwata w obwodzie donieckim.

Wirnikowe drony bombardujące, które wystartowały z morskich platform bezzałogowych, zaatakowały w pobliżu Oleniwki na Krymie komponenty rosyjskiego systemu radarowego Niebo-M, wchodzącego w skład systemu plot. S-400. Zamieszczono film z porażenia pojazdów z antenami stacji radiolokacyjnych RLM-M i RLM-D, a także stanowiska dowodzenia radarem z 3. Pułku Radiotechnicznego.

Tego dnia ukazała się seria filmów z ukraińskich ataków dronowych na Krym (aparaty uderzeniowe FPV), na których uwieczniono trafienie samolotu Su-30 na lotnisku Saki, zestawu plot. Pancyr-S1, radaru Niob-SW (1Ł125), radaru Protiwnik-GE i brzegowej stacji radiolokacyjnej Peczora-3.

Według danych SZU w nocy z 30 czerwca na 1 lipca SZ FR zaatakowały cele w Ukrainie przy użyciu 52 BSP typu Szahid oraz imitujących je dronów-wabikow. Ukraińska OPL zneutralizowała 47 BSP, z których 14 zostało zestrzelonych środkami ogniowymi, a 33 okazały się wabikami, które opadły nieszkodliwie na ziemię po wyczerpaniu paliwa, lub dronami uderzeniowymi, które nie osiągnęły swoich celów w wyniku awarii lub zakłóceń ze strony systemów WRE. Odnotowano trafienia w trzech lokalizacjach, a zestrzelone fragmenty wyrządziły szkody w jednym miejscu. Brak jednak szczegółów na temat trafionych obiektów.

Rankiem nastąpił atak ukraińskich BSP Lutyj na Zakłady Elektromechaniczne „Kupoł” w Iżewsku (Republika Udmurcka). Fabryka specjalizuje się w produkcji elementów do rakiet i systemów przeciwlotniczych oraz bierze udział w wytwarzaniu uderzeniowych BSP. Według rosyjskich mediów, trzech pracowników zginęło, a co najmniej 24 zostało rannych (stan siedmiu rannych określono jako krytyczny, a 17 było w stanie umiarkowanie ciężkim). Oddziały GUR przeprowadziły atak także na rafinerię ropy naftowej „Saratoworgsintez” w obwodzie saratowskim, gdzie doszło do widocznego z daleka pożaru.

Rosyjski pocisk Iskander-M trafił w sztab ukraińskiej 110. Brygady Zmechanizowanej w miejscowości Hulajpole. Zginęli m.in. dowódca tej jednostki płk Serhij Zacharewicz, jego zastępca i szef sztabu.

Po południu w obwodzie niżnonowogrodzkim w Rosji rozbił się samolot uderzeniowy Su-34. Według oficjalnego oświadczenia MO FR wykonująca rzekomo lot szkoleniowy maszyna spadła w pobliżu miejscowości Kulebaki. W samolocie doszło do awarii systemu wysuwania podwozia głównego. W związku z tym obaj piloci dostali polecenie, aby się katapultować. Pilot został odnaleziony w dobrej kondycji, ale zdjęty przez ratowników z drzewa nawigator wkrótce zmarł na skutek odniesionych obrażeń wewnętrznych.

2 lipca

W nocy SZ FR zaatakowały cele w Ukrainie przy użyciu czterech pocisków plot. S-300 wystrzelonych w trybie balistycznym oraz 114 BSP różnych typów. Ukraińska OPL zadeklarowała zneutralizowanie 79 BSP, z których 40 zestrzelono środkami ogniowymi, a 39 środkami WRE lub stracono z pola obserwacji. Odnotowano trafienia w 14 lokalizacjach, a zestrzelone szczątki wyrządziły szkody w dwóch miejscach. W Dobropolu (obwód doniecki) dwa Szahidy uderzyły w magazyn, podpalając go, ponadto uszkodzony został budynek administracyjny. W miejscowości Raiske (obwód doniecki) o 2.00 w nocy doszło do ataku dronowego na prywatny dom, w wyniku którego w piwnicy budynku zginęły dwie osoby, a jedna została ranna. Około 8.30 nastąpiła druga fala ataku. Łącznie w tej miejscowości eksplodowało pięć BSP typu Szahid uszkadzając szkołę, budynek administracyjny, klub i 12 domów, a także przybyły na ratunek wóz strażacki.

Około 11.00 w ukraińskim ataku rakietowym systemu HIMARS na stanowisko dowodzenia w Koroniewie w obwodzie kurskim zginął gen. mjr Michaił Gudkow. Do marca br. pełnił funkcję dowódcy 155. Brygady Piechoty Morskiej. Mimo formalnego wyznaczenia na stanowisko zastępcy dowódcy Marynarki Wojennej FR ds. jednostek lądowych i obrony wybrzeża (w tym piechoty morskiej), generał często wizytował front i nadal interesował się walką 155. Brygady. Wraz z nim poległ nowy dowódca brygady płk Iljin Juriewicz, a także szef sztabu płk Leonid Baszkardin, płk Nariman Szichalijew i ponad 10 innych oficerów i żołnierzy.

3 lipca

W nocy drony SBU wysadziły rosyjskie magazyny amunicji w pobliżu okupowanego miasta Charcysk w obwodzie donieckim. Atak nastąpił późnym wieczorem w miejscowości Wielkie Orichowe. Wybuchy rozpoczęły się około 22.00, po czym nastąpiła potężna wtórna detonacja i pożar. Ukraińskie drony zaatakowały także przedsiębiorstwo JSC „Energia” w Jelecu w obwodzie lipieckim, gdzie produkuje się m.in. drony oraz baterie dla morskich i lotniczych systemów uzbrojenia, w tym modułów UMPK. Rosyjskie służby ratunkowe usuwały skutki co najmniej 12 trafień. MO FR ogłosiło zestrzelenie tej nocy nad przygranicznymi regionami Rosji oraz okupowanym Krymem łącznie 69 BSP.

SZ FR zaatakowały cele w Ukrainie przy użyciu 52 BSP różnych typów. Ukraińska OPL zadeklarowała zneutralizowanie 40 BSP, z których 22 zestrzelono środkami ogniowymi, a 18 zneutralizowano środkami WRE lub stracono z pola obserwacji. Odnotowano trafienia w siedmiu lokalizacjach, a zestrzelone szczątki wyrządziły szkody w jednym miejscu. Jednym ze zidentyfikowanych celów był budynek biura rekrutacyjnego w Połtawie, w który uderzyły jeden po drugim trzy Szahidy, raniąc kilkanaście osób.

Rankiem pocisk Iskander-M uderzył w rejon jednego z nabrzeży portu w Odessie, w momencie gdy rozładowywany był zagraniczny statek pływający pod banderą Wysp Świętego Tomasza i Książęcej. Sześć osób zostało rannych, w tym dwóch obywateli Syrii stanowiących załogę jednostki.

Pełna wersja artykułu w magazynie Lotnictwo 10/2025