Wojna powietrzna nad Ukrainą. Czerwiec 2024 r.

Marcin Strembski

Po majowym kryzysie front charkowski uległ w czerwcu wyraźnej stabilizacji. Siły rosyjskie odnotowały niewielkie postępy jedynie w Doniecku, ale nie udało im się na większą skalę wykorzystać skutków ściągnięcia ukraińskich rezerw do zatrzymania charkowskiej ofensywy. Działania rosyjskie skupiają się obecnie na kierunkach: Chasiw Jar, Toreck, Ocheretyne-Pokrowsk i w mniejszym stopniu Kupiańsk. Rosnącym problemem Ukrainy jest osłabiona obrona powietrzna. Deficyty występują zarówno wśród systemów krótkiego zasięgu do ochrony linii frontu, jak i w systemach dalekiego zasięgu do obrony wielkich miast i infrastruktury krytycznej. W tym samym czasie produkcja rosyjskich dronów i pocisków dalekiego zasięgu ciągle się rozwijała. W efekcie rosyjskie ataki sparaliżowały znaczną część ukraińskiej energetyki niejądrowej i w kraju są odczuwane niedobory prądu.

1 czerwca

Według komunikatu Sztaby Generalnego Sił Zbrojnych Ukrainy (SG SZU), nad ranem Siły Zbrojne Federacji Rosyjskiej (SZ FR) dokonały zmasowanego ataku na Ukrainę. W kombinowanym uderzeniu Rosjanie użyli kilkudziesięciu pocisków lotniczych, morskich i lądowych, a także bezzałogowych Szahidów. W sumie wystrzelili 100 środków bojowych dalekiego zasięgu: 35 pocisków manewrujących Ch-101/555 z bombowców strategicznych Tu-95MS znad obwodu saratowskiego i Morza Kaspijskiego, cztery pociski balistyczne Iskander-M i jeden manewrujący Iskander-K z lądowych wyrzutni rozmieszczonych na okupowanym Krymie, 10 pocisków manewrujących Kalibr z okrętów operujących w północno-wschodniej części Morza Czarnego, trzy pociski Ch-59/69 z samolotów lotnictwa taktycznego znad okupowanej części Zaporoża oraz 47 Szahidów-131/136 z okolic Primorsko-Achtarska, Według komunikatu Sił Powietrznych SZU obrona powietrzna zestrzeliła 81 celów, w tym 30 pocisków Ch-101/555, cztery Kalibry, Iskandera-K i 46 Szahidów.

Celem ataku były obiekty energetyczne w obwodach lwowskim, iwanofrankiwskim, zaporoskim, donieckim i kirowohradzkim. Jako pierwsze użyte zostały Szahidy, które skierowały się na różne cele, aby skupić na sobie uwagę ukraińskiej OPL. Następnie samoloty-nosiciele odpaliły pociski Ch-101/555. Celem części z nich były miasta Krzemieńczuk i Dniepr. Większość skierowała się jednak w kierunku położonego przy granicy z Polską Stryja, gdzie znajdują się podziemne zbiorniki gazu, które Rosjanie usiłują zniszczyć od dłuższego czasu. Były one celem także nieużywanych od dłuższego czasu w większej liczbie morskich pocisków manewrujących Kalibr, z których część uderzyła na położone w południowo-wschodniej Ukrainie miasta Pawłohrad, Zaporoże (zaatakowane także Iskanderami-M) i Dniepr (w którego kierunku wstrzelono także Iskandera-K). W wyniku ataku poważnie uszkodzone zostały dwie elektrociepłownie. W Charkowie w trafionym budynku mieszkalnym zginęło sześć osób. Na miejscu pracowało 70 ratowników oraz 12 jednostek ratownictwa medycznego. W Nikopolu w wyniku ataku drona uszkodzony został autobus, w którym ranne zostały cztery osoby, w tym dziecko. Ogółem wedle danych strony ukraińskiej SZ FR przeprowadziły siedem ataków rakietowych przy użyciu 62 pocisków i 43 lotnicze przy użyciu 48 kierowanych bomb szybujących.

Ukraińskie lotnictwo, wojska rakietowe i artyleria uderzyły w 20 rejonów koncentracji rosyjskiego personelu i sprzętu wojskowego oraz trzy systemy artyleryjskie.

Według oświadczenia Ministerstwa Obrony Federacji Rosyjskiej, wojska rakietowe uderzyły w stację radiolokacyjną do wykrywania i śledzenia celów powietrznych P-18. Ponadto jednostki Grupy „Północ” zgłosiły zniszczenie trzech pojazdów i wyrzutni ukraińskiego plot. systemu rakietowego Buk. Rosyjskie systemy OPL miały zestrzelić dwa ukraińskie samoloty MiG-29, 50 BSP, 23 rakiety systemu HIMARS, dwa pociski Toczka-U, trzy bomby kierowane Hammer i pocisk przeciwokrętowy Neptun.

2 czerwca

W nocy wojska rosyjskie wystrzeliły z Krymu w kierunku obwodu charkowskiego pocisk manewrujący Iskander-K, a z okupowanego obwodu donieckiego pocisk systemu plot. S-300. Ponadto z rejonu Morza Czarnego nadleciało 25 Szahidów. Obrońcy mieli zestrzelić 24 Szahidy w obwodach mikołajowskim, odeskim, chersońskim, kijowskim, chmielnickim, dniepropetrowskim, kirowohradzkim i winnickim. Siły rosyjskie przeprowadziły w sumie cztery ataki rakietowe i 39 lotniczych (przy użyciu 63 bomb), a w rejonie przyfrontowym użyły 351 dronów kamikaze.

Ukraińskie lotnictwo, wojska rakietowe i artyleria zaatakowały 18 rejonów koncentracji personelu i sprzętu, dwa punkty dowodzenia, trzy systemy artyleryjskie, dwa systemy OPL oraz stację walki radioelektronicznej (WRE). Ukraińcy ostrzelali z systemu HIMARS baterię S-300/400 w pobliżu wsi Kiselewo w obwodzie biełgorodzkim, 45 km od granicy. Zniszczone zostały co najmniej dwie wyrzutnie, dwa radary (92N6 i 96L6) oraz cztery pojazdy wsparcia na podwoziu BAZ.

Rosyjskie oddziały naziemne miały zniszczyć ukraińską stację WRE. Na konto systemów OPL zapisano zestrzelenie 67 BSP, pocisku Neptun, czterech bomb Hammer, pocisku plot. Patriot oraz 19 rakiet systemów HIMARS i Wilcha.

3 czerwca

Rosjanie wykonali trzy ataki rakietowe przy użyciu ośmiu pocisków i 62 ataki lotnicze przy użyciu 56 bomb.

Ukraińskie lotnictwo i wojska rakietowe uderzyły w pięć rejonów koncentracji personelu, cztery pojazdy systemów plot., pojazd artyleryjski i dwa składy amunicji. Rosjanie mieli stracić m.in. trzy elementy systemów OPL, a w powietrzu 27 BSP klasy operacyjno-taktycznej.

Według strony rosyjskiej jej systemy OPL zestrzeliły ukraiński samolot Su-25, 41 BSP, 18 rakiet systemów HIMARS i Wilcha oraz dwie bomby Hammer.

4 czerwca

W nocy Rosjanie zaatakowali obwód dniepropetrowski za pomocą dwóch Iskanderów-K wystrzelonych z Krymu. Obydwa zostały zestrzelone. Dodatkowo około północy agresor użył czterech BSP nieustalonego typu na kierunku północnym. Dwa zostały zniszczone przez mobilne grupy ogniowe SZU w obwodzie czernihowskim, a dwa rozbiły się z innych przyczyn. Łącznie SZ FR przeprowadziły trzy ataki rakietowe przy użyciu czterech pocisków i 61 lotniczych przy użyciu 82 bomb oraz użyły 479 dronów kamikaze.

Ukraińskie lotnictwo i wojska rakietowe uderzyły w 15 rejonów koncentracji personelu, stanowisko dowodzenia, system artyleryjski, bazę paliw, stację radarową, stację WRE, naziemną stację kontroli BSP, trzy obiekty OPL i dwa inne ważne obiekty wojskowe. W rezultacie Rosjanie mieli stracić trzy pojazdy systemów plot., a ukraińska OPL zestrzeliła 39 BSP i dwa pociski.

Zdaniem Rosjan w walce naziemnej Ukraińcy mieli stracić dwie stacje WRE Enklaw. Rosyjskie jednostki OPL zgłosiły zestrzelenie 55 BSP, 10 rakiet systemów HIMARS i Wilcha, dwóch bomb Hammer i dwóch pocisków Patriot.

Pełna wersja artykułu w magazynie Lotnictwo 7-8/2024