Wojenne doświadczenia na proobronnych manewrach

Piotr Szalaty

W ciągu ostatnich czterech miesięcy odbyły się dwa znaczące ćwiczenia środowisk proobronnych, w których istotnym kręgosłupem działania są cywilni posiadacze broni we współpracy z wojskiem i innymi państwowymi służbami mundurowymi. Celem manewrów było przećwiczenie reakcji formacji państwowych i organizacji proobronnych w sytuacji realnych działań zbrojnych, w tym o charakterze dywersyjno-terrorystycznym.

Oba ćwiczenia miały zróżnicowany charakter, gdyż te odbywające się w listopadzie zakładały wspomniane scenariusze dywersyjne, terrorystyczne oraz o charakterze przestępczym i odbywały się na terenie głównie zurbanizowanym, między innymi w samym centrum Nadarzyna i Pruszkowa. Ćwiczenia te były pewnym novum, gdyż po raz pierwszy dopuszczono cywilnych użytkowników broni palnej do działań ze służbami państwowymi, takimi jak wojsko, policja i straż miejska podczas, których używano amunicji ślepej. Organy administracji samorządowej i państwowej na czas kilkudniowych ćwiczeń zaakceptowały i podpisały regulaminy strzelnic z uwzględnieniem cywilnej broni palnej, które zezwalały na używanie amunicji ślepej przy użyciu odrzutników broni w konkretnie wyznaczonych strefach takich jak obręb ulic, teren urzędu w budynku czy tereny zielone. Jest to wyłom prawny, który daje możliwość kopiowania rozwiązań na przyszłość na terenie całego kraju.
Pomysłodawcą ćwiczenia pod nazwą Powiat 2023 był Karol Lechowski pracujący w Wydziale Zarządzania Kryzysowego Powiatu Pruszkowskiego. W organizację ćwiczenia czynnie włączyło się Starostwo Powiatu Pruszkowskiego z udziałem Wojewody Mazowieckiego, gminy tego powiatu oraz instytucje, przedsiębiorstwa i zakłady istotne z punktu widzenia ochrony infrastruktury krytycznej.

W pewnym sensie podobne rozwiązania funkcjonują już np. w Szwecji czy Finlandii i dają możliwość wykazania się podmiotom prywatnym i publicznym dla wspólnego dobra.

Celem ćwiczeń było sprawdzenie gotowości wyżej wymienionych organów w zakresie przygotowania do działania praktycznego i weryfikacji procedur w sytuacji kryzysu u progu wojny z założeniem działań hybrydowych, w tym dywersyjnych.

W ćwiczeniu łącznie po obu stronach brało udział kilkaset osób, a samo przedsięwzięcie obejmowało cały szereg zagadnień i procedur m.in.:

- pracę i weryfikacje działania organów samorządowych w tym zarządzania kryzysowego wszystkich szczebli,

- organizację sztabów kryzysowych, systemu łączności, współpracy służb

- działania służb w tym wojska, policji, straży miejskich i gminnych, służb ratowniczych w tym pogotowia ratunkowego, straży pożarnych,

- akcje powołań do wojska w gminach w oparciu o współprace z WCR,

- identyfikację zagrożeń związanych ze skażeniem ABC terenu,

- akcję poszukiwawczo-ratowniczą związana z odzyskaniem pilota,

- weryfikację wewnętrznych procedur bezpieczeństwa w urzędach, instytucjach i przedsiębiorstwach.

Czas trwania ćwiczenia to blisko 36 godzin intensywnych działań.

Epizody praktyczne prowadzone przez OPFOR /BLUE FORCE były związane przede wszystkim z ochroną i zabezpieczeniem wytypowanej infrastruktury krytycznej w tym: elektrociepłowni, infrastruktury gazowej, ujęć i uzdatniania wody etc . oraz pracy administracji terenowej, dlatego też celem OPFOR były min. urzędy prezydenta miasta Pruszkowa oraz gminy Nadarzyn.

Całość miała charakter mil-sim i nie była oparta na dokładnych działaniach scenariuszowych, co rzeczywiście jest także novum w tego typu ćwiczeniach. Działania były prowadzone w terenie publicznym w czasie pracy wyżej wymienionych instytucji i angażowały pracowników oraz mieszkańców. Bardzo pozytywny był oddźwięk tych ostatnich, którzy z ciekawością i zrozumieniem obserwowali wydarzenia.

Obie strony planowały swoje działania niezależnie nie znając swoich sił, użytych środków oraz sposobu i czasu prowadzenia działań.

Działania dynamiczne były zabezpieczane przez policję oraz rozjemców ze strony organizatora, regulowane przez zatwierdzone wewnętrznie zasady i regulaminy gry obowiązujące każdego uczestnika, co zapewniło bezpieczeństwo im samym oraz osobom postronnym .

Ćwiczenie poprzedzone było kampanią informacyjna m.in. z udziałem RCB

Innowacyjny charakter ćwiczenia dał efekt w postaci wniosków oraz zalecenia wdrożeniowe dla wszystkich uczestników, którego nie dałoby się uzyskać bez przeprowadzenia ćwiczeń.

Pełna wersja artykułu w magazynie Strzał 3-4/2024