Włoski czołg średni Carro Armato M11/39
Mariusz Skotnicki
Historia włoskich wojsk pancernych w latach 1940-43 nie obfituje w przykłady spektakularnych zwycięstw, o wiele częściej ich udziałem były porażki i wysokie straty osobowe. W dużym stopniu był to rezultat niskiej jakości sprzętu bojowego. W niektórych współczesnych publikacjach uznawano włoski Carro Armato M11/39, może zbyt przesadnie, za jeden z najgorszych czołgów początkowego okresu II wojny światowej. Niewątpliwie można uznać go za swojego rodzaju symbol słabości jednostek pancernych Regio Esercito. Nienajlepszy projekt, bardzo długi okres rozwoju, kłopoty technologiczne i surowcowe, związane z produkcją seryjną – wszystko to musiało odbić się na jakości sprzętu pancernego. W konsekwencji takiego stanu rzeczy włoscy czołgiści często nie byli w stanie, mimo dobrego wyszkolenia i własnego poświęcenia, nawiązać równorzędnej walki z wozami bojowymi przeciwnika.
Historia rozwoju konstrukcji
Przez cały okres lat dwudziestych XX w. podstawowym uzbrojeniem jednostek pancernych armii włoskiej były czołgi lekkie FIAT 3000. Wozy tego typu skonstruowano jako ulepszoną wersję słynnego francuskiego czołgu Renault FT, który odegrał bardzo istotną rolę pod koniec Wielkiej Wojny. Włoski pojazd także miał dwuosobową załogę, a ogólny układ konstrukcyjny skopiowano z francuskiego pierwowzoru. Jednak w obrotowej wieży zamontowano nie jeden, a dwa karabiny maszynowe kal. 8 mm. Maksymalna grubość opancerzenia nie przekraczała 16 mm, a masa całkowita wynosiła 5500 kg. Warto także podkreślić, że wozy włoskiej produkcji, mimo silniejszego uzbrojenia, miały mniejszą masę bojową od czołgów Renault FT. Fakt ten w połączeniu z zastosowaniem jednostki napędowej o większej mocy i drobnoogniwkowych gąsienic pozwolił na zwiększenie prędkości maksymalnej z 7,8 do 20 km/h. Pierwsze prototypowe czołgi FIAT 3000 opuściły zakłady w Turynie w 1920 r. Dzięki podjęciu produkcji seryjnej do uzbrojenia Regio Esercito przyjęto około 100 pojazdów pancernych tego typu.
Pełna wersja artykułu w magazynie TW Historia 2/2016
