Wisła z pierwszymi wykonawczymi umowami offsetowymi

Pięć umów związanych z realizacją zapisów offsetu z I fazy programu Wisła zostało podpisanych 26 marca br. na terenie Wojskowych Zakładów Elektronicznych S.A. w podwarszawskiej Zielonce. Przedstawiciele Polskiej Grupy Zbrojeniowej S.A. oraz czterech spółek wchodzących w skład Grupy zawarli porozumienia z amerykańskim Lockheed Martin.

W tym miejscu należy zacząć nietypowo od przypomnienia. Podpisanie 28 marca 2018 roku umowy na dostawy dwóch baterii systemu IBCS/Wisła (trio w postaci systemu dowodzenia IBCS, systemu obrony powietrznej PAC-3+ oraz pocisku PAC-3MSE) poprzedziło sankcjonowane prawem wcześniejsze podpisanie umów offsetowych. Prócz polskiego MON, stronami porozumień offsetowych był Raytheon Company (reprezentujący także dostawcę systemu IBCS – Northrop Grumman) oraz właśnie Lockheed Martin Global Inc. Ten ostatni zobowiązał się do 15 projektów offsetowych obowiązujących jak informowano przez okres 10 lat. Jak wówczas argumentowano, pozyskane zdolności pozwolić mają na produkcję i serwisowanie elementów wyrzutni przeznaczonych dla pocisków PAC-3MSE, produkcję wybranych elementów pocisków PAC-3MSE, budowę laboratorium dla badań pocisków rakietowych, a także zdolności związanych z utrzymaniem użytkowanych w Siłach Powietrznych samolotów F-16 Jastrząb. Wartość umowy offsetowej ze strony Lockheed Martin wynosić ma 724 764 000 PLN. Dla porządku dodajmy, że dla amerykańskiego Raytheon liczba zobowiązań wynosiła 31, a jego wartość 224 121 788 PLN. Łącznie wartość obu umów offsetowych wyceniono na blisko 948 mln PLN. Dodatkowe blisko 700 mln PLN miał stanowić polski udział w pierwszym etapie programu Wisła, zawierający między innymi dwa zasadnicze elementy: polonizacja (np. wyrzutnie M903 – umowa wykonawcza podpisana w ostatni tygodniach pomiędzy Raytheon i HSW S.A.) oraz udział polskiego przemysłu obronnego w ramach oddzielnych umów z MON (np. ciężarowe Jelcz – brak obecnie umowy).

Po roku od zawarcia umów offsetowych, udało się zakończyć negocjacje z Lockheed Martin, dlatego w dniu wczorajszym, w obecności ministra obrony narodowej Mariusza Błaszczaka, podpisano pięć biznesowych porozumień. Podobnie do 23 marca 2018 roku, stronę amerykańską we wszystkich umowach reprezentował wiceprezes LM ds. PAC-3 Jay Pitman.

PGZ S.A. podpisała umowę dotyczącą pozyskania laboratorium do badań symulacyjnych pocisków rakietowych (Hardware in loop simulation). Laboratorium symulacyjne umożliwi odzwierciedlenie w środowisku testowym rzeczywistych warunków działania pocisków, a jego istotą jest zastępowanie rzeczywistych urządzeń platformą symulacyjną wyposażoną w interfejs umożliwiający połączenie symulatora z innymi rzeczywistymi urządzeniami lub systemami. Jak tłumaczył prezes zarządu PGZ S.A. Witold Słowik, nowoczesne laboratorium pocisków rakietowych przysłuży się do rozwijania technologii rakietowych w Polsce. Dzięki laboratorium w przyszłości ma być możliwe skonstruowanie nowych rakiet, które będą mogły być wykorzystane w programie Narew. Zresztą nie tylko mowa o programie Narew, jak także mówił prezes PGZ: umożliwiające stworzenie nowych generacji pocisku zarówno serii PAC-3MSE, jak i innych pocisków rakietowych mogących służyć polskiej armii. Mogą być prowadzone prace nad Feniksem, żeby doprowadzić go do stanu, który wynikał z pierwotnego opisu zamówienia. Prace nad udoskonaleniem Pioruna, Pirata, czy prace nad nowymi rodzajami pocisków rakietowych. Termin wykonania offsetu upływać ma w 2022 roku, w tym i wspomnianego laboratorium. Na obecnym etapie nie ma decyzji o jego fizycznej lokalizacji, ale jak tłumaczył prezes PGZ, spółka skłania się do ulokowania laboratorium właśnie w WZE S.A., argumentując, że w pobliżu jest także Wojskowy Instytut Techniczny Uzbrojenia, a aglomeracja warszawska ułatwi pozyskanie specjalistów w odpowiedniej liczbie i kwalifikacjach. Przy podziale zadań inwestycyjnych strona polska zapewnić ma działkę i budynki, całe wyposażenie dostarczy partner amerykański. Witold Słowik zwrócił także uwagę, że połowę opłat celnych zdecydowali się ponieść Amerykanie.

WZE S.A. zawarła z kolei umowę na produkcję krytycznych elementów pocisków PAC-3MSE. Największym sukcesem negocjacji offsetowych jest, że Amerykanie zdecydowali się podzielić technologiami rakietowymi i wyrazili zgodę, że część elementów PAC-3MSE będzie produkowana w Polsce. Jest to cała sekcja rakiety związana z napędem – powiedział w Zielonce prezes Słowik. Biorąc pod uwagę kompetencje WZE S.A., mowa zapewne o elementach związanych z elektroniką.

Pozostałe umowy podpisały Wojskowe Zakłady Uzbrojenia S.A. w zakresie budowy zdolności produkcyjnych elementów wyrzutni M903, Wojskowe Zakłady Lotnicze nr 1 S.A. w zakresie ustanowienia zdolności produkcyjnych elementów wyrzutni PAC-3MSE i WZL nr 2 S.A. w zakresie zdolności do obsługi i serwisu statków powietrznych.

Lockheed Martin jest jednym z dwóch offsetodawców w ramach pierwszej fazy programu Wisła. Trwają dalej rozmowy z Raytheon, reprezentującym również Northrop Grumman. Pierwotny termin był na koniec lutego i został on przedłużony do połowy kwietnia. Sądzę, że podpisanie umowy z firmą Lockheed Martin zmobilizuje firmę Raytheon do bardziej efektywnych negocjacji i uda się je wkrótce zakończyć – powiedział prezes PGZ Witold Słowik.

Warto dodać, że prócz wyrzutni systemu rakietowego obrony wybrzeża NSM – stanowiącej jeden z bardziej udanych przykładów budowania kompetencji w Polsce – podpisaniu umów towarzyszyli pracownicy WZE S.A. oraz żołnierze 32. dywizjonu rakietowego OP z Sochaczewa, jednego z pierwszych użytkowników nabywanych baterii IBCS/Patriot.

Konsorcjum PGZ-Wisła składa się z czternastu podmiotów: PGZ S.A. (lider konsorcjum), Huty Stalowa Wola S.A., MESKO S.A., PIT-Radwar S.A., Wojskowych Zakładów Elektronicznych S.A., Jelcz sp. z o.o., Autosan sp. z o.o., Ośrodka Badawczo-Rozwojowego Centrum Techniki Morskiej S.A., Wojskowych Zakładów Uzbrojenia S.A., Zakładów Mechanicznych Tarnów S.A., Wojskowych Zakładów Lotniczych nr 1 S.A., Wojskowych Zakładów Lotniczych nr 2 S.A., PCO S.A. oraz Wojskowych Zakładów Łączności nr 1 S.A.

(MC)

fot. PGZ S.A.