Wielozadaniowy wóz bojowy Typ-16
Michał Nita
Istniejące od lat 50. XX wieku Japońskie Lądowe Siły Samoobrony (Rikujō Jieitai) eksploatują produkowane przez własny przemysł obronny kołowe wozy opancerzone różnych typów i przeznaczenia. W ubiegłym roku dołączył do nich kolejny. Na uzbrojenie wojsk lądowych został przyjęty przeznaczony do realizowania różnych zadań uzbrojony w armatę 105 mm wóz oznaczony jako Typ-16.
Historia powstania
Dyskusje o potrzebie opracowania szybko przemieszczającego się i cechującego się dobrą manewrowością pojazdu uzbrojonego w działo kalibru 105 mm rozpoczęły się w japońskich kręgach wojskowych już w 2004 roku. Analizy trwały one do 2007 roku, kiedy to w ich rezultacie podjęto decyzję o rozpoczęciu opracowywania wozu. Intensywne prace nad nim zaczęły się w roku kolejnym, pierwotnie planowano, że ostateczny model wozu trafić miał do jednostek w 2015 roku. Przed przystąpieniem do prac opracowano następujące wymagania:
- nowy wóz miał mieć możliwość jazdy z dużą prędkością;
- długość jego kadłuba miała nie przekraczać 9 m, szerokość 3 m, a wysokość także 3 m;
- miał on charakteryzować się masą nie przekraczającą 28 ton;
- uzbrojeniem wozu miała być armata kalibru 105 mm;
- jego załoga miała dysponować systemem kierowania ogniem i mieć możliwość ułatwionej orientacji w terenie;
- zasięg miał wynosić minimum 300 km;
- wóz miał cechować się dużą ruchliwością taktyczną i strategiczną;
- nowa konstrukcja miała być ,,otwarta’’ na przeprowadzanie koniecznych z biegiem czasu modernizacji.
Prace przygotowawcze nad projektem nadzorował japoński resort obrony. Ze względu na wymóg jazdy z dużą prędkością postanowiono, że jego podwozie będzie kołowe z konfiguracją układu napędu 8x8. Zdecydowano się na nią dlatego, że w porównaniu z konfiguracją 6x6 zapewnia ona mniejszy nacisk na grunt. Ponadto dzięki kołom taki pojazd ma możliwość szybkiego przemieszczania się po drogach publicznych. W wielu źródłach podawana jest informacja, że pojazdem na którym przy opracowywaniu własnej konstrukcji wzorowali się inżynierowie z Japonii był włoski wóz bojowy B-1 Centauro. Drugim przykładem podobnego rozwiązania, dzięki któremu Japończycy postanowili opracować Typ-16 był amerykański Stryker MGS. Zarówno pojazd pochodzący z Włoch, jak i ze Stanów Zjednoczonych są uzbrojone w armatę kalibru 105 mm.
Po decyzji o rozpoczęciu budowy wozu rozpoczęto prace projektowe. W ich wyniku przygotowano pierwszy prototyp, do 2013 roku zostały zbudowane w sumie cztery pojazdy. Ich testy, przeprowadzane o różnych porach roku, obejmowały m.in. jazdy po drogach i bezdrożach, pokonywanie przeszkód terenowych, strzelania z armaty i karabinu itp. Przeprowadzano również próby odpornościowe jego opancerzenia.
Po raz pierwszy przygotowywany do eksploatacji nowy pojazd bojowy został zaprezentowany w październiku 2013 roku, organizatorem pokazu był Techniczny Instytut Badawczo-Rozwojowy biorący udział w przygotowaniu wozu. Podczas demonstrowania wozu, a dokładnie jego czwartego prototypu poinformowano, że na nadchodzące lata są zaplanowane dalsze testy, a pojawienie się ostatecznego modelu nastąpi najwcześniej w grudniu 2015 roku, a pierwsze seryjnie wyprodukowane wozy miały być odebrane przez Siły Samoobrony w następnym roku. Pod koniec grudnia 2013 roku oficjalnie ogłoszono, że do 2018 roku planowane jest przyjęcie do służby 100 pojazdów, a w dalszej przyszłości ma być dostarczonych nawet 300 następnych. Według pierwotnych przewidywań tyle wozów miało zostać wyprodukowanych w ciągu pięciu lat. W 2014 roku Tsuyoshi Hirata z przedstawicielstwa informacyjnego MON Japonii zakomunikował, że zaawansowane testy przebiegają pomyślnie, a w wkrótce rozpocznie się procedura wdrażania konstrukcji do służby.
Pełna wersja artykułu w magazynie NTW 3/2017