Warszawski etap budowy...

Wśród wielu zaproszonych gości pojawili się Siim Kallas, Wiceprzewodniczący Komisji Europejskiej i Komisarz ds. Transportu, Jacek Krawczyk, Wiceprzewodniczący Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego, Matthiew Baldwin, Dyrektor odpowiedzialny za lotnictwo cywilne w Komisji Europejskiej, Patrick Goudou, Dyrektor Wykonawczy Europejskiej Agencji Bezpieczeństwa Lotniczego (EASA) Luc Tytgat, Zastępca Dyrektora Generalnego Eurocontrol i wielu innych przedstawicieli zarówno ze strony instytucji europejskich oraz administracji państwowych, jak i przemysłu lotniczego, linii lotniczych oraz organów zarządzania ruchem lotniczym. Konferencja, zorganizowana wspólnie przez Ministerstwo Infrastruktury w ramach polskiej Prezydencji w Radzie Unii Europejskiej, Komisję Europejską oraz Komitet Ekonomiczno-Społeczny, wpisuje się w cykl narad poświęconych tematyce wdrożenia projektu Jednolitej Europejskiej Przestrzeni Powietrznej (Single European Sky – SES). Pierwsza konferencja tzw. Wysokiego Szczebla została zorganizowana za Prezydencji Hiszpańskiej w Madrycie w 2010 roku na której przyjęto mapę drogową dla wdrożenia inicjatywy SES. Następne Prezydencje organizowały kolejne konferencje w Brugii i Budapeszcie. Polska wpisała się w ten cykl w bardzo ważnym momencie, niemalże rok przed obowiązkiem wdrożenia kluczowych dla całej inicjatywy Funkcjonalnych Bloków Przestrzeni Powietrznej (Functional Airspace Blocks – FAB), którego ostateczny termin upływa 4 grudnia 2012 roku. Podczas Konferencji Wysokiego Szczebla zbierają się przedstawiciele wszystkich instytucji zaangażowanych w projekt SES, a także jego filar technologiczny SESAR dla podsumowania dotychczasowych osiągnięć, wypracowania na ich podstawie najlepszych praktyk oraz określenia najważniejszych celów do realizacji w najbliższym czasie. Nowym elementem wprowadzonym przez polską Prezydencję było zagadnienie rozszerzenia SES na kraje spoza Unii Europejskiej. Program SES został uruchomiony wraz z przyjęciem w 2004 roku pakietu czterech rozporządzeń mających na celu dostosowanie przestrzeni powietrznej w Europie do wymogów wzmożonego ruchu lotniczego w przyszłości. W 2009 roku nastąpiła rewizja programu SES (tzw. drugi pakiet SES) rozszerzając jego znaczenie w aspekcie wydajności systemu ruchu lotniczego, którego kluczowym elementem stały się FAB-y, obejmujące przestrzeń powietrzną kontrolowaną dotychczas przez narodowe organy zarządzania ruchem lotniczym. Obecnie w Europie jest realizowanych dziewięć inicjatyw FAB (szerzej na ten temat: „Lotnictwo” 1.2010). Cały projekt SES opiera się na pięciu filarach: efektywność, bezpieczeństwo, technologia, lotniska oraz czynnik ludzki i ma na celu dziesięciokrotne zwiększenie bezpieczeństwa lotów, redukcję o 10% wpływu lotnictwa na środowisko oraz zmniejszenie kosztów i opóźnień w ruchu lotniczym. Kolejnym przełomowym momentem będzie wejście w życie w 2012 roku systemów skuteczności działania, które państwa lub FAB miały ustanowić na podstawie przepisów przyjętych w lipcu 2010 roku (Rozporządzenie Komisji [WE] nr 691/2010). Zgodnie z nimi do 2014 roku, w ramach tzw. pierwszego okresu odniesienia, mają zostać osiągnięte cele obejmujące zagadnienia takie jak przepustowość, bezpieczeństwo, efektywność kosztowa oraz ochrona środowiska. Ponadto Komisja ustanowiła ogólnoeuropejskie cele (Decyzja Komisji 2011/121/UE) obejmujące: eliminację o 0,75% rozbieżności między realną a optymalną trasą lotu w porównaniu do sytuacji z 2009 roku; redukcję w przeciętnym opóźnieniu lotu, tak aby uzyskać maksymalne opóźnienie 0,5 min na lot; obniżkę ustalonej dla całej Unii przeciętnej stawki jednostkowej dla służb żeglugi powietrznej na trasie z 59,97 euro w 2011 roku do 53,92 euro w 2014 roku. Aby uzyskać jeszcze lepsze rezultaty przy reorganizacji europejskiej przestrzeni powietrznej w prawie wspólnotowym przewidziano możliwość zaangażowania w inicjatywę SES państw spoza UE. Polska silnie akcentuje możliwość powiązania rozwoju inicjatywy SES z polityką partnerstwa wschodniego, lecz możliwość przystąpienia któregokolwiek państwa objętego tą polityką obecnie jest wątpliwa. Konieczne jest więc prowadzenie dalszych rozmów na szczeblu międzynarodowym. Konferencja została podzielona przez organizatorów na trzy panele tematyczne. Panel pierwszy „Implementacja Jednolitej Europejskiej Przestrzeni Powietrznej: osiągnięcia i dalsze plany” skupił się na podsumowaniu najnowszych osiągnięć przy realizacji projektu SES, a w szczególności rozwoju FAB. Drugi panel „Rozszerzenie współpracy w dziedzinie lotnictwa na państwa trzecie: perspektywa paneuropejska oraz regionalna” miał na celu omówienie rozwoju Wspólnego Europejskiego Obszaru Lotniczego (ECAA) oraz przedstawienie wizji współpracy ze strony państw sąsiednich. Ostatni panel „Filar technologiczny Jednolitej Europejskiej Przestrzeni Powietrznej – SESAR” podsumowywał fazę rozwoju programu SESAR i omawiał prowadzone przygotowania do fazy wdrożenia.