T38 Stilet
Miroslav Gyűrösi
Przeciwlotniczy zestaw rakietowy
T38 Stilet
Doskonale znany i używany w Polsce przez Wojska Obrony Przeciwlotniczej Wojsk Lądowych samobieżny przeciwlotniczy zestaw rakietowy 9K33BM2/3 Osa-AK/AKM eksportowany był w latach 80. i 90. XX wieku do wielu krajów świata i nadal stanowi skuteczny środek walki z tradycyjnymi zagrożeniami z powietrza, a zastosowane w nim rozwiązania konstrukcyjne zapewniają znaczną podatność modernizacyjną. Z tych też powodów programy modernizacji Osy znajdują się w ofertach kilku firm z różnych krajów świata, w tym także z Polski. Spośród nich za najdalej idące uznać należy propozycje białoruskiej firmy Tetraedr, która w ostatnich tygodniach ujawniła informacje o swej koncepcji budowy na bazie Osy praktycznie nowego przeciwlotniczego zestawu rakietowego, w którym odchodzi się od wykorzystania dotychczasowych pocisków kierowanych 9M33M2/9M33M3.
Przed kilkoma laty swoistą rewolucją było zaoferowanie potencjalnym klientom przez Tetraedr zupełnie nowego podwozia do przeciwlotniczego rakietowego wozu bojowego zestawu Osa – MZKT-69222. Intensywna promocja tego rozwiązania na rynkach obecnych użytkowników Os pokazała z całą ostrością problem, jaki pojawia się przy analizach opłacalności przedsięwzięć związanych z modernizacją rakietowych zestawów przeciwlotniczych sowieckiej proweniencji, opracowanych i wyprodukowanych w latach 60. 70. i 80. ubiegłego stulecia, a dokonywanych z perspektywy końca pierwszej dekady XXI wieku. W przypadku Osy zasadnicze pytanie brzmi – czy opłaca się inwestować w zupełnie nowe podwozie, jeśli czynnikiem faktycznie limitującym żywotność zestawu jest bardzo słaba perspektywa przedłużenia okresu przydatności do użycia pocisków kierowanych rodziny 9M33M2/M3? Te dedykowane Osie pociski już od dłuższego czasu – początku lat 90. XX wieku – nie są produkowane, a szanse na wymianę materiału pędnego w ich silniku, a tym samym radykalne przedłużenie żywotności, bez udziału firm z Federacji Rosyjskiej są mało realne. Te zaś starają się w pierwszej kolejności oferować tym samym klientom, którzy dotąd byli użytkownikami Os, zestawy następnej generacji Tor i ich odmiany, świadomie ignorując tematy związane z modernizacją starszego sprzętu. Właśnie te realia skłoniły konstruktorów Tetraedra do poszukiwania innych dróg pokonania problemu. We współpracy z zagranicznym partnerem powstał nowy projekt, który wydaje się być krokiem we właściwym kierunku.
Od Osy do Stileta
Po analizie sytuacji i realnej ocenie swych szans na światowych rynkach, zarząd Tetraedra zadecydował o zainicjowaniu kolejnej fazy modernizacji zestawów Osa-AK/AKM, w której oryginalne pociski rakietowe 9M33M2/M3 zostałyby zastąpione nowymi o zupełnie odmiennej konstrukcji. W ten sposób powstałby de facto nowy zestaw przeciwlotniczy, w którym z oryginalnej Osy-AK/AKM wykorzystana byłaby tylko wieża-moduł bojowy. Radykalnie przekonstruowany zestaw otrzymał oznaczenie T38 Stilet, a jego największą zaletą w porównaniu ze wszystkimi poprzednimi działaniami modernizacyjnymi jest, oprócz poprawy charakterystyk i wzrostu efektywności bojowej, zasadnicze przedłużenie żywotności. Prace nad projektem rozpoczęto w czerwcu 2009 r. W połowie bieżącego roku w Tetraedrze pracowano nad oprogramowaniem „prowadzącyprowadzony” (patrz NTW 12/2008), a także nowymi algorytmami naprowadzania związanymi ze zmianą pocisku kierowanego.
Pełna wersja artykułu w magazynie NTW 8/2010