Stukageschwader 77 w 1939 r. cz. I

Marius Emmerling

Stukageschwader 77 w 1939 r.

(cz. I)

Artykuł opisuje powstanie i początkową działalność wojenną niemieckiej jednostki lotniczej wyposażonej w jeden z najsłynniejszych samolotów bojowych drugiej wojny światowej Junkers Ju 87. Był to bombowiec nurkujący przeznaczony do precyzyjnego bombardowania. Efektywność zastosowania Stukasa (Sturzkampfflugzeug) przeciwko umocnieniom, mostom, okrętom, a nawet mniejszym celom jak czołgi na polu walki, została wielokrotnie i szczegółowo opisana w literaturze przedmiotu. Brak jest natomiast szczegółowych monografii wojennych jednostek Luftwaffe latających na tym typie samolotu.

Początki pułku bombowców nurkujących StG 77 sięgają marca 1936 r. Po I/StG 162 (lotnisko Schwerin) sformowanej w październiku 1935 r. ze sławne j„Fliegergruppe Schwerin” (w 1939 r. przemianowanej na IV(St)/LG 1 w Barth) powstaław Kitzingen kolejna jednostka – I/StG 165 – wyposażona początkowo w samoloty typu Heinkel He 51 i Arado Ar 65. Na początku 1937 r. zostały one zastąpione przez Henschle Hs 123. W marcu 1937 r. w Schweinfurcie powstały Stab i II/StG 165, w Wertheimie i Fürstenfeldbrucku zaś III/StG 165. Podobnie jak w przypadku I Gruppe także pozostałe eskadry otrzymały samoloty Hs 123. W kwietniu 1939 r.StG 165 został przemianowany na StG 51. Krótko potem, 1 maja 1939 r., z I/StG 51utworzono I/StG 77, którą przebazowano jednocześnie do Brzegu (Brieg) na Śląsku. Stab/StG 51 i II/StG 51 umieszczono we Wrocławiu (Breslau-Schöngarten) jako Stab/StG 77 i II/StG 77. Natomiast III/StG 51 pozostała nadal na lotnisku Wertheim.

Wszystkie grupy były w tym czasie dysponowały już bombowcami nurkującymi Ju 87B. Samolot został oblatany w 1935 r., a do jednostek zaczęto go wprowadzać w 1937 r. (Ju 87A) i w 1938 r. (Ju 87B). Uzbrojenie strzeleckie składało się z dwóch stałych karabinów maszynowych MG 17 kalibru 7,92 mm zabudowanych w płacie i jednego ruchomego kaem uMG 15 kal. 7,92 mm dla radiooperatora/strzelca pokładowego. Pod kadłubem można było podwiesić bombę o wadze 250 lub 500 kg, pod każdym płatem zaś po dwie bomby o wadze50 kg każda. W sumie maksymalny ładunek bojowy wynosił 450 kg (1 x 250 kg + 4 x50 kg) lub 500 kg (1 x 500 kg).

Pod koniec sierpnia 1939 r. StG 77, podporządkowany wtedy 4. Flocie Powietrznej (Luftflotte4) i w jej składzie Dowódcy Lotnictwa do Zadań Specjalnych (Fliegerführer zur besonderen Verwendung – F.F. z.b.V.) w Opolu, posiadał w wyposażeniu 81 bombowców Ju 87B i sześć samolotów rozpoznawczych DornierDo 17P (tworzyły one eskadrę sztabową – Stabsstaffel/StG 77). Stab i II Gruppe znalazły się na lotnisku Nowa Wieś (Neudorf ) koło Opola, I Gruppe zaś w Krapkowicach (Ottmuth), skąd miano ruszyć na wojnę z Polską. Przelot Stukasów odbył się po południu 25 sierpnia (III/StG 51wyposażona w 31 Ju 87B i trzy Do 17P początkowo nie brała udziału w działaniach wojennych przeciwko Polsce).

Wieczorem tego samego dnia dotarł do jednostki rozkaz: Zastosowanie bojowe przewidziane na 26.8. zostało odwołane przez Ob.d.L.około godz. 21.00.

Przebieg tego dnia został szczegółowo opisany w dzienniku I Gruppe: Godz. 6.00. Pobudka. Następnie służba techniczna, zagospodarowanie i rozbudowanie miejsc postoju. Maskowanie samolotów. Zajęcia dla personelu lotniczego dot. sytuacji i przygotowania pierwszego lotu bojowego według ustnego rozkazu wstępnego. Przygotowanie bomb i ładowanie taśm amunicyjnych. Nastrój wojska jest dobry, panuje duch zaczepny. Ogólne napięcie w oczekiwaniu na nowe wiadomości. Szczepienie przeciwko tyfusowi.

W następnych dniach starano się utrzymać dobre nastroje i ducha bojowego żołnierzy poprzez częste przydzielanie im czasu wolnego od służby. Całe popołudnia wypełniano zajęciami sportowymi jak np. wyjściami na pływanie czy grami drużynowymi (30 sierpnia w południe miał miejsce mecz piłki ręcznej między2. i 3. Staffel: [zakończony wynikiem] 13:13).Podczas działalności służbowej stawiano na rozmaitość zajęć, aby czynności wojskowe niebyły monotonne. Ponadto nowo przydzieleni piloci ćwiczyli loty w formacji oraz punktowe bombardowania, używając do tego celu bomb cementowych.

Dopiero wieczorem 31 sierpnia sytuacja stała się napięta.

Godz. 20.00: Narada u Kommodore z dowódcami grup i eskadr, adiutantami, szefami kompanii. Ostatnie wytyczne przed atakiem. Wydanie czasu x.

Godz. 20.30: Narada dowódców eskadr z dowódcą dywizjonu. Podanie celów i omówienie szczegółów. Rozkazano czas startu [I Gruppe – przyp. aut.] na godz. 4.20, pobudkę na godz.2.15. Godz. 21.00: capstrzyk dla wszystkich żołnierzy.

Pełna wersja artykułu w magazynie TW Historia 5/2014