Rejestr 2012
Jerzy Liwiński
Rejestr polskich statków powietrznych
2012
Na początku stycznia 2012 roku w polskim rejestrze statków powietrznych znajdowało się 2230 egzemplarzy sprzętu latającego, a dalszych 676 w ewidencji. Wpisaniu do rejestru podlegają: samoloty, śmigłowce, szybowce, motoszybowce, sterowce i balony, a do ewidencji samoloty ultralekkie i motolotnie. Najpopularniejszymi statkami powietrznymi są samoloty: Cessna 150/152, PZL-Mielec An-2 i ultralekkie Sky Ranger oraz śmigłowce: Robinson R-44, PZL-Świdnik Mi-2 i Eurocopter EC-135.
Rejestr polskich cywilnych statków powietrznych prowadzi Urząd Lotnictwa Cywilnego (ULC). Realizacja zadań wynika z postanowień ustawy z 3 lipca 2002 roku „Prawo Lotnicze” oraz stosownych rozporządzeń wykonawczych. Do rejestru lub ewidencji wpisuje się tylko statki powietrzne dla których Prezes Urzędu Lotnictwa Cywilnego wydał świadectwo zdatności do lotu lub uznał takie świadectwo, wydane przez właściwy organ innego państwa. Podczas wpisu statkom powietrznym nadaje się znaki rozpoznawcze, składające się ze znaków przynależności państwowej (litery SP) oraz znaków rejestracyjnych, będących grupą liter lub cyfr. Trzy litery otrzymują – samoloty, śmigłowce, sterowce i balony; cztery litery – samoloty ultralekkie i motolotnie; cztery cyfry – szybowce i motoszybowce. Dokonując wpisu do rejestru stwierdza się tożsamość danego egzemplarza sprzętu, określa jego właściciela i użytkownika oraz ustanawia się jego polską przynależność państwową. Nadane znaki rozpoznawcze nanosi się na statkach powietrznych w sposób trwały i umożliwiający ich łatwą identyfikację. Statek powietrzny ma zakładaną indywidualną teczkę, w której archiwizuje się zgromadzone dokumenty rejestracyjne i późniejsze z przebiegu eksploatacji (np. świadectwa zdatności do lotu). Jest on potem monitorowany pod względem sprawności technicznej.
Działalność rejestru w 2011 roku
W ubiegłym roku działalność rejestru statków powietrznych została zainaugurowana z początkiem stycznia wpisami samolotu Boeing 737-800 (SP-ENZ) i szybowca SZD-9bis Bocian 1E (SP-3774) oraz wpisem do ewidencji motolotni Tanarg z silnikiem Rotax 503 (SP-MGLR). W ciągu całego roku w Wydziale Rejestru Cywilnych Statków Powietrznych ULC wykonano około tysiąca różnych operacji: wpisów, wykreśleń i zmian własności sprzętu lotniczego. Wpisanych do rejestru zostało 150 statków powietrznych (80 samolotów, 26 śmigłowców, 31 szybowców i 13 balonów), a 135 wykreślono (60 samolotów, 20 śmigłowców, 1 motoszybowiec, 46 szybowców i 8 balonów). Natomiast do ewidencji wpisano 56 statków powietrznych, w tym: 23 samoloty ultralekkie, 25 motolotni, 7 wiatrakowców i jedną paralotnię z napędem. Do rejestru samolotów zostały wpisane m.in.: Boeing 737 (5), Airbus A320 (4) Embraer 195 (3), PZL-Warszawa PZL-104M Wilga 2000 (4), ATR-42 (2) i ATR-72 (2), a wykreślono m.in.: PZL-Warszawa PZL-104 Wilga (5), Boeing 737 (3), Cirrus SR-22 (3) i Embraer 145 (2). Do rejestru śmigłowców wpisano m.in: PZL-Świdnik W-3 Sokół (5), Robinson R-44 (5) i PZL-Świdnik Kania (3), a wykreślono: PZL-Świdnik W-3 Sokół (4), Robinson R-22 (2) i Eurocopter EC-120 (2). Ponadto, na czas prób fabrycznych i wykonania oblotu, do ewidencji w kategorii „specjalny” wpisanych było kilka nowo wyprodukowanych w PZL-Mielec śmigłowców S-70 Black Hawk International.
Nowością w ubiegłorocznej działalności było podjęcie rejestracji statków powietrznych eksploatowanych w Straży Granicznej. Do rejestru zostały wpisane: cztery samoloty PZL-104M Wilga 2000, po jednym M-20 Mewa i M-28 Skytruck oraz trzy śmigłowce Kania. Są one rozpoznawalne po pierwszej literze „V” w znaku rejestracyjnym. W stosunku do stanów z roku poprzedniego (1 stycznia 2011 roku), ilość sprzętu znajdującego się obecnie w rejestrze uległa zwiększeniu z 2215 do 2230 sztuk. W głównych kategoriach sprzętu, nastąpiło zwiększenie liczby: samolotów z 1118 do 1138 sztuk, śmigłowców z 186 sztuk do 192 i balonów z 137 do 142 sztuk, natomiast zmniejszeniu uległa liczba: szybowców z 752 sztuk do 737 i motoszybowców z 21 do 20. Ilość sterowców od kilku lat nie ulega zmianie i cały czas figuruje w nim jeden prywatny Cameron AS105 (SP-BSC). Należy jednak nadmienić, że obecna liczba sprzętu jest dalej znacznie niższa od stanów z lat 2007- 2008, kiedy to w rejestrze znajdowało się ponad 2300 statków powietrznych.
Pełna wersja artykułu w magazynie Lotnictwo 2/2012