Przyczółek nad Biebrzą. Walki obronne 12. DPanc w VIII 1944 r. (2)

ROBERT WRÓBLEWSKI

OPERACJA „BRÜCKENSCHLAG”

Pogodne, ale wietrzne przedpołudnie 9 sierpnia upłynęło bez działań bojowych. O 12.00 grupa „von Bodenhausen” została rozwiązana, a 12. DPanc wraz z odcinkiem obrony została podporządkowana VI KA z 4. Armii. 12. DPanc podlegały teraz następujące jednostki: Pz.Gren. Rgt. 25 (sztab pułku, II./Pz.Gren.Rgt. 25, 9./ i 10./Pz. Gren.Rgt. 25, I./Pz.Gren.Rgt. 5 i 10./Pz.Gren.Rgt. 5), Pz.Art.Rgt. 2 (sztab pułku, I./ i II./Pz.Art.Rgt. 2), Pz.Jäg. Abt. 2 (sprawnych 16 JgPz IV i 5 StuG III), Pz.Rgt. 29 (sztab pułku, II./Pz.Rgt. 29 i 9 sprawnych Pz IV), Pz.Pi. Btl. 32 (bez 1./ i 2./), He.Flak-Art.Abt. 303 (bez 1./, 2./, 4./), 3./Pz.Aufkl.Abt. 12, Gren.Rgt. 976 (sztab pułku, I./Gren.Rgt. 976, II./Gren.Rgt. 974, Div.Füs.Btl. 367 oraz I./Art.Rgt. 367). Dowódca dywizji ze wszystkich posiadanych wozów pancernych utworzył w rejonie Moniek grupę uderzeniową, której celem było przeprowadzanie kontrataków. Zgodnie z planem ewakuacji przyczółku biebrzańskiego (Operacja „Brückenschlag”) oddziały te w nocy z 9 na 10 sierpnia miały wycofać się na pozycję obronną „Salamander-Stellung”, a następnej nocy przez Osowiec zawrócić za Biebrzę i dalej do Grajewa.

W LV KA pozostały: w obronie na linii Narwi Pz.Gren. Rgt. 5 (sztab pułku z II./Pz.Gren.Rgt. 5 i 9./Pz.Gren. Rgt. 5, III./Pz.Art.Rgt. 2, Pz.Gren.Btl. „Hein”, I./Sich. Btl. 88), na północnym odcinku obrony 367. DP pluton dział szturmowych z Pz.Jäg.Abt. 2 (5 sprawnych StuG III) podporządkowany Gren.Rgt. 9741. W rezerwie 2. Armii w rejonie Jeżewa rozmieszczona była grupa pancerna (I./Pz.Gren.Rgt. 25, 5./Pz.Rgt. 29 z 15 Pz IV i 5 StuG III), a w rejonie 6 kilometrów na południe od tej miejscowości – w Kropiwnicy – nadal znajdował się Pz.Aufkl.Abt. 12 (bez 3./). Ponadto dowództwo 2. Armii dysponowało 1./ i 2./Pz.Pi.Btl. 32 oraz 1./, 2./, 4./He.Flak-Art.Abt. 303. Zgodnie z planem ewakuacji oddziały te miały wycofać się na zachód samodzielnie, przekraczając Narew w miejscowości Wizna i w Łomży, a następnie odmaszerować na północ do Grajewa.

Sowieckie wojska szykowały się do ataku, który zaplanowano 10 sierpnia o 11.00. Dywizjami lewego skrzydła 49. Armii zarządzał teraz 70. KS (64., 199., 343. DS), centrum 121. KS (139., 238., 385. DS), skrajne prawe skrzydło osłaniała 380. DS. 8 sierpnia 49. Armii przydzielono 23. BPanc Gw. Brygada właśnie ześrodkowała się w rejonie na północ od wsi Obrubniki, około 11 km na południowy wschód od Knyszyna, gdzie przejęła uzbrojenie, środki transportu oraz większość stanów osobowych z 42. BPanc Gw i 1196. Pdzpanc – w tym 3 czołgi T-34 (1 sprawny) i 4 działa pancerne SU-762. W rejon ześrodkowania brygady dotarło już 12 czołgów T-34, 1 działo pancerne SU-85 i 9 dział pancernych SU-76. W drodze znajdowało się jeszcze 8 czołgów T-34 i 2 działa pancerne SU-76.

W nocy z 8 na 9 sierpnia pozycje I./Gren.Rgt. 976 zaatakowała sowiecka 238. DS. Jej 4. kompania 2. Batalionu 843. pułku strzelców, wzmocniona grupą rozpoznawczą, zaatakowała pozycje niemieckiego batalionu w rejonie skrzyżowania ulicy Goniądzkiej i Obozowej w Knyszynie. Po godzinnym boju hitlerowskie oddziały wycofały się na zachód. Również w nocy dwie sowieckie grupy rozpoznawcze z 1270. pułku strzelców i 447. kompanii rozpoznawczej 385. DS bez powodzenia podjęły działania w rejonie wzgórza 151,3, gdzie na pozycjach znajdował się II./Gren.Rgt. 974.

Pełna wersja artykułu w magazynie TWH Numer Specjalny 1/2016