Polska stal do polskiego transportera
Andrzej Kiński
Polska stal
do polskiego transportera
Na początku bieżącego roku, bez rozgłosu, zrealizowany został kolejny etap polonizacji kołowego transportera opancerzonego Rosomak, produkowanego przez Wojskowe Zakłady Mechaniczne S.A. z Siemianowic Śląskich. Z polskiej stali, dostarczanej przez HSW-Hutę Stali Jakościowych S.A. Grupa Złomrex ze Stalowej Woli, zaczęto spawać kadłuby transporterów oraz wykonywać opancerzenie zewnętrzne, wkrótce wszystkie pojazdy w wersji „afgańskiej” otrzymają także zestawy opancerzenia dodatkowego ze stali pancernej z HSW-HSJ S.A. (patrz NTW 4/2010). Droga do tego sukcesu nie była bynajmniej krótka i prosta.
Huta Stali Jakościowych S.A. Grupa Złomrex od początku swego istnienia związana była z produkcją zbrojeniową, jest bowiem bezpośrednią kontynuatorką tradycji hutniczych Zakładów Południowych w Stalowej Woli, powstałych pod koniec lat 30. ubiegłego wieku w ramach Centralnego Okręgu Przemysłowego, mającego być zapleczem produkcyjnym dla intensywnie modernizującego się Wojska Polskiego. Pierwszy wytop stali w nowej stalowni wykonano 5 września 1938 roku. Do wybuchu II wojny światowej w zakładzie uruchomiono produkcję stali specjalnych i wyrobów z nich m.in. do produkcji 37 mm armat przeciwpancernych, 40 mm i 75 mm armat przeciwlotniczych oraz 105 mm haubic. Po wojnie, jako Zakład Hutniczy Huty Stalowa Wola, nadal – ze zmienną intensywnością – kontynuował produkcję stali specjalnych dla różnych zakładów polskiego przemysłu obronnego. Wśród „specjalnego” asortymentu w latach 70. i 80. XX wieku były m.in. półfabrykaty do produkcji 100 mm armat D-10T2S do czołgów T-55 i 122 mm haubic 2A31 do samobieżnych haubic 2S1 Goździk (w tym luf). Drastyczne ograniczenie produkcji przez zakłady polskiego przemysłu obronnego na początku lat 90. oznaczało dla Zakładu Hutniczego niemal całkowite przestawienie się na produkcję cywilną – m.in. elementy stalowe dla górnictwa, przemysłu motoryzacyjnego, stoczniowego, elektromaszynowego czy kolejnictwa. W ramach procesu przekształceń strukturalnych i własnościowych Huty Stalowa Wola S.A., 2 listopada 2006 r. z połączenia spółek HSW-Huta Stali Jakościowych Sp. z o.o. i HSW-Walcownia Blach Sp. z o.o. powstała HSW-Huta Stali Jakościowych S.A., będąca w 100% własnością Grupy Kapitałowej Złomrex S.A., skupiającej ok. 50 zakładów związanych z hutnictwem w Polsce i za granicą. Jednak już na kilka lat przed wejściem zakładu w skład Złomreksu wznowione zostały w nim prace nad nowymi rodzajami stali pancernych, z których mogłyby być wykonywane blachy do struktur opancerzenia spełniające wymagania normy STANAG 4569. Pierwsze prace badawczo-rozwojowe zrealizowano jeszcze na przełomie wieków, we współpracy z Wojskowym Instytutem Techniki Pancernej i Samochodowej, i związane były m.in. z zaawansowanymi planami uruchomienia w Centrum Produkcji Wojskowej HSW S.A. produkcji nowoczesnych kołowych transporterów opancerzonych dla Wojska Polskiego. W ramach projektu celowego nr 4753 „Opracowanie i wdrożenie do produkcji nowego gatunku stali na osłony balistyczne pojazdów wojskowych i sprzętu uzbrojenia”, który zrealizowany został pomiędzy listopadem 1999 r. a grudniem 2000 r., została opracowana technologia produkcji stali 30PM i blach z tej stali. Charakteryzują się one twardością ok. 500HB, wysoką ciągliwością i odpornością balistyczną. Wykonano wówczas pierwsze wytopy stali oraz odwalcowano blachy. Przeprowadzone próby balistyczne blach z nowego gatunku stali pancernej były niezwykle obiecujące.
Pełna wersja artykułu w magazynie NTW 5/2010