Patrolowce typu Holland

Łukasz Pacholski

Patrolowce typu Holland

W momencie zakończenia zimnej wojny Holenderska Królewska Marynarka Wojenna (Koninklijke Marine) miała w swoim składzie 20 fregat należących do pięciu typów. Stanowiły one trzon floty przeznaczony do działań na Morzu Północnym oraz Oceanie Atlantyckim, gdzie ich zasadniczym zadaniem miało być poszukiwanie i śledzenie sowieckich atomowych okrętów podwodnych. Korzystając z tzw. dywidendy pokoju, dokonano znaczącej redukcji wydatków na zbrojenia, prowadzącej także do zmniejszenia potencjału sił morskich. W ciągu ostatnich dwudziestu lat wycofano wszystkie fregaty, które znajdowały się w służbie w 1990 roku. Dziś największymi okrętami tej klasy są cztery duże, wielozadaniowe jednostki typu De Zeven Provincien (Luchtverdediging en Commando Fregatten, czyli fregaty przeciwlotnicze i dowodzenia, wprowadzone do służby w latach 2002–2005) oraz dwie typu Karel Doorman, znane także jako typ M (Multipurpose Fregat, wprowadzone do służby w latach 1993–1995) – pozostałych sześć okrętów tego typu wycofano z eksploatacji i sprzedano do Chile, Portugalii oraz Belgii. Cała szóstka operuje głównie na wodach holenderskich w Europie, wypełniając zobowiązania tego kraju wobec NATO i ONZ (m.in. udział w stałych zespołach okrętowych czy operacji przeciw nasilającemu się piractwu na wodach w rejonie Somalii) oraz wsparcia sił porządku publicznego na akwenach Antyli Holenderskich – pięciu wysp na Karaibach, które są powiązane z Holandią od czasów kolonialnych. Jeśli chodzi o to ostatnie zadanie, głównym elementem działań są akcje przeciwko kartelom narkotykowym szmuglującym ładunki z Ameryki Południowej do Stanów Zjednoczonych oraz Europy i zabezpieczenie instalacji naftowych przed zorganizowaną przestępczością. W tym przypadku, ze względu na specyfikę zadań, zaawansowane uzbrojenie zainstalowane na ich pokładach oraz liczne załogi stanowią niepotrzebny balast. Ponadto te rutynowe i długotrwałe misje szybko wyczerpują resursy poszczególnych elementów wyposażenia.

Holland — odpowiedź na zapotrzebowanie floty
Na przełomie lat 2005 i 2006, wraz z realizacją kolejnego etapu modernizacji floty, który ma objąć m.in. wycofanie ostatniej pary fregat typu M (jednak dopiero około 2020 r., po wcześniejszej ograniczonej modernizacji realizowanej we współpracy z Belgią), podjęto dyskusję na temat budowy serii okrętów patrolowych o dużej autonomiczności. Nowe jednostki miały odpowiadać zapotrzebowaniu pierwszej połowy XXI wieku – dzięki wysokiemu stopniowi automatyzacji zmniejszeniu do minimum miała ulec liczebność załogi, to zaś miało spowodować, że w niewielkim kadłubie udałoby się wygospodarować pomieszczenia dla dodatkowego personelu, np.: członków grup inspekcyjno-kontrolnych, sił specjalnych czy policji. Do wykonywania zadań policyjno- dozorowych nie potrzeba też nadmiernie rozbudowanego i wysilonego układu napędowego, który na nowych patrolowcach miał składać się z ekonomicznych, w porównaniu do turbin gazowych fregat, silników wysokoprężnych zapewniających prędkość maksymalną nieco powyżej 20 węzłów. Aby ułatwić realizację akcji interwencyjnych przewidziano montaż uzbrojenia artyleryjskiego i strzeleckiego oraz miejsce dla szybkich łodzi hybrydowych, a także hangar i lądowisko śmigłowca wielozadaniowego. Dzięki temu jednostki miałyby idealnie nadawać się do wsparcia służb policyjnych w rejonie Antyli Holenderskich oraz bardziej „ofenofensywnych” misji w postaci operacji blokadowych szlaków morskich (w celu wymuszenia embarga ONZ nałożonego na niektóre państwa) czy osłony linii komunikacyjnych zagrożonych atakami piratów – obecnie plaga ta jest najbardziej widoczna w rejonie Somalii, ale występuje także w innych rejonach świata, choćby na wodach okalających Amerykę Południową czy w Azji Południowo-Wschodniej.

Pełna wersja artykułu w magazynie NTW 4/2012