Pancerni wikingowie

W 1908 roku armia duńska ogłosiła, że zamierza kupić kilka samochodów ciężarowych. Oficerowie z Hares Tekniske Korps (HTK – Wojskowy Korpus Techniczny) otrzymali zgłoszenia od kilku firm, między innymi oferty napłynęły od firmy Daimler, FIAT, Büssing NAG, Scheibler oraz Armstrong & Hally. Po wstępnym zapoznaniu się ze wszystkimi konstrukcjami do prezentacji technicznej zaproszono firmy FIAT i Daimler. 16 października 1908 roku decyzją ministra wojny wyasygnowano sumę 14 600 koron na samochód FIAT 18/24, który otrzymał rejestracją „HtK 1” i był pierwszym pojazdem mechanicznym na wyposażeniu armii królewskiej. W następnym roku (FIAT został dostarczony w 1909 roku) zakupiono samochód osobowy, Napier 1910, który miał służyć do transportu wyższych oficerów. W 1912 roku wojsko kupiło pierwszy motocykl Elleham MC (produkowano je w zakładach J.C. Ellehammera od 1904 do 1914 roku i łącznie zdołano wyprodukować aż 1045 sztuk; pojazdy eksportowano od 1906 roku do Belgii, Holandii oraz Francji, a w 1907 roku kilkanaście sztuk sprzedano do Wielkiej Brytanii). W 1914 roku zakupiono drugi pojazd tego typu. W tym samym roku kupiono 2-tonowy samochód ciężarowy De Dion-Buton, który służył do 1920 roku, w dwa lata późnie kolejny samochód tego typu został kupiony przez wojsko. W 1915 roku kupiono samochód ciężarowy Thrige 1914 budowany w zakładach o tej samej nazwie w Odense. Co interesujące, pierwszy model samochodu, który został zaprojektowany i zbudowany w 1909 roku w zakładach Thrige miał mieć silnik … elektryczny. Drugi model z 1910 roku wyposażony został w benzynowy silnik firmy Ballot, w seryjnych samochodach montowano zaś silniki Daimlera a także White&Poppe. W 1918 roku zakłady połączyły się z fabryką Anglo Dane&Jan i powstały De forenede Automobilfabrikker. Rok wybuchu I wojny światowej przyniósł pierwsze seryjne zakupy samochodów dla wojska. Może dziwić fakt, że nie kupiono samochodów ciężarowych, ale osobowe dla przewozu oficerów. Prezes firmy Nordisk Film, pan Ole Olsem, za cenę 5000 koron sprzedał dwa samochody Paige-Detriot, za 7500 koron dwa pojazdy firmy Aubrun Automobile Co. z Indiany oraz jeszcze dwa firmy The Chandler Car Com. z Clevland, za które zapłacono 8000 koron. Samochody znajdowały się na wyposażeniu armii do początku lat 20. (ostatni samochód Chandler został skreślony ze stanu w 1922 roku). W 1916 roku zakupiono także samochody ciężarowe, były to 3-tonowy Garford za cenę 14 500 koron, 2-tonowy FIAT 1916 oraz dwa samochody Gideon produkowane w duńskiej fabryce R. Kramper & Joergensen w Horsens. Produkcję rozpoczęto w 1913 roku i zakończono w 1920 roku po wyprodukowaniu 160 samochodów. Z samochodem Gideon wiąże się początek historii pojazdów pancernych w armii duńskiej.

Pierwsze samochody pancerne
W 1915 roku w HTK powstało pierwsze biuro konstrukcyjne. Jego zadaniem było opracowanie koncepcji pojazdu pancernego dla wojska. Na czele biura stanął kpt C.H. Rye (w późniejszych latach, już jako generał major, został szefem HTK). Ten dobrze zapowiadający się oficer został wysłany na 4-tygodniowy staż do Niemiec, gdzie miał zapoznać się z problemami motoryzacji. Przez następne dwa lata zespół opracowywał wiele koncepcji, jednak nie było możliwości ich realizacji. Dopiero na wiosnę 1917 roku udało się podjąć bardziej konkretne prace, a to dzięki staraniom dowódcy Akademisk Skyttekorps (ASK). Korpus ASK powstał w 1866 roku na fali rozliczeń za porażkę z Niemcami w 1864 roku. Była to formacja ochotnicza, w szeregi której wstąpili prawie wszyscy studenci uniwersytetu w Kopenhadze (stąd nazwa). Miał on charakter obrony terytorialnej. Śledząc wydarzenia wojenne, w armii duńskiej uznano, że koniecznością jest posiadanie samochodów pancernych. Starły się przy tym dwie koncepcje – tzw. „francuska” i „niemiecka”. Na wiosnę 1917 roku ruszyły prace nad pierwszym samochodem pancernym. Do tego celu wykorzystano podwozie samochodu ciężarowego Gideon. Ponieważ dysponowano nader skromnymi funduszami, postanowiono zbudować drewnianą makietę samochodu pancernego. Pojazd miał „opancerzone” nadwozie, które zbudowano ze sklejki. Ciekawostką może być fakt, że zdecydowano się na zainstalowanie obrotowej wieży – konstrukcja odzwierciedlała tzw. „wzór niemiecki”. Załoga składała się z dwóch żołnierzy – kierowcy i strzelca-dowódcy w wieży. 4 lutego 1918 roku zespół badawczy z HTK wysłał pismo, w którym sugerowano konieczność kontynuowania dalszych prac oraz podjęcie próby kupna odpowiedniego samochodu. 8 lutego minister wojny P. Munch udzielił odpowiedzi i stwierdził, iż z powodu braku funduszy nie przewiduje się zakupu samochodu pancernego. Równolegle z pracami nad Gideonem opracowywano inny model samochodu, oparty na „wzorze francuskim”. Pracami kierował Erik Jorgen-Jensen z ASK. Postanowiono wykorzystać podwozie samochodu osobowego Hotchkiss 1909 z 4-cylindrowym silnikiem o pojemności 2200 cm sześciennych i 4-biegową skrzynią. Nadwozie samochodu zostało wykonane z płyt stalowych, które kupiono w stoczni marynarki wojennej w Kopenhadze i tam prowadzono prace nad pojazdem. Płyty były spawane, a wejście do samochodu znajdowało się z tyłu – tam zamontowano otwierane drzwi. Załogę stanowiło czterech ludzi – kierowca, dowódca i dwóch strzelców. Górna część nadwozia nad stanowiskiem kierowcy była osłonięta stalową płytą i tylko stanowisko strzeleckie było otwarte. Uzbrojeniem była dwa lekkie karabiny maszynowe Madsen kalibru 8 mm. Samochód został zaprezentowany po raz pierwszy 5 września 1917 roku i po dokonaniu kilku poprawek został oficjalnie zarejestrowany w dniu 4 października, otrzymując numer „HtK 47”. Samochód nie był udaną konstrukcją. Auto trudno się prowadziło, wykonywanie skrętów było prawie niemożliwe. W sierpniu 1920 roku w trakcie manewrów oddziałów ASK i kawalerii doszło do uszkodzenia silnika i pęknięcia osi przedniej. Ponieważ ASK nie dysponował wystarczającymi funduszami, a armia królewska nie kwapiła się z wyasygnowaniem odpowiedniej kwoty na remont i naprawę, samochód odstawiono do garażu w Amager. Los pojazdu dopełnił się w 1923 roku kiedy to został złomowany.