Nowa antena radaru Patriota NG po raz pierwszy

Andrzej Kiński

Amerykański koncern Raytheon kontynuuje prace nad nową stacją radiolokacyjną, zdolną do obserwacji przestrzeni w zakresie 360°, mającą w perspektywicznym zestawie Patriot NG zastąpić, obecnie wykorzystywane, radary kierowania ogniem AN/MPQ-53 i AN/MPQ-65. Patriot NG jest oferowany przez Raytheona w przetargu na przeciwlotniczy i przeciwrakietowy zestaw rakietowy Wisła do Sił Zbrojnych RP.

Na początku lutego br. Raytheon opublikował pierwsze zdjęcie jednej z dwóch pomocniczych anten układu antenowego perspektywicznego radaru kierowania ogniem do zestawu Patriot NG. Testowana na zakładowym poligonie w Pelham, w stanie, New Hampshire, antena jest systemem aktywnym (AESA, active electronically scanned array), zbudowanym z oddzielnie sterowanych mikrofalowych modułów nadawczo-odbiorczych wykonanych w technologii z zastosowaniem podłoża z azotku galu (GaN). Takie, aktualnie jedno z najnowocześniejszych w radiolokacji, rozwiązanie pozwala na swobodne sterowanie mocą, kształtem i położeniem wiązki promieniowania. Według dostępnych obecnie informacji, dodanie dwóch takich anten, zamontowanych na górnej części kontenera aparatury radaru, ma pozwolić na okrężne wykrywanie celów, a więc każda musi dysponować sektorem obserwacji co najmniej 120°. Poza możliwością okrężnej obserwacji, radar ma cechować znacznie większa niezawodność w stosunku do obecnego rozwiązania.
Na razie trudno mówić o ostatecznej konfiguracji samych i anten i stacji. Ma ona zostać określona po zakończeniu prób pierwszej anteny. Nie wiadomo także, czy analogiczne rozwiązania (antena AESA, technologia GaN) zostaną zastosowane w przypadku anteny głównej. Nie jest także jasna kwestia możliwości naprowadzania pocisków rakietowych za pomocą anten pomocniczych (oficjalne komunikaty mówią o wykrywaniu i śledzeniu celów, w tym wielu celów jednocześnie), nie można wykluczyć, że te zadania będą mogły być realizowane jedynie przez antenę główną (w każdym razie w pełnym zakresie).
Podczas prac nad nową stacją radiolokacyjną Raytheon wykorzystuje przede wszystkim środki własne, niemniej niektóre rozwiązania przejęto z systemów radiolokacyjnych zamówionych i finansowanych w minionych latach przez US Navy i US Air Force. Tylko na opracowanie mikrofalowych modułów nadawczo-odbiorczych wykonanych w technologii GaN Raytheon wydał 150 mln USD na przestrzeni ostatnich 15 lat.
Na razie opracowywany radar oferowany jest potencjalnym kontrahentom zagranicznym, wśród których wymienia się: Polskę, Turcję i Niemcy. W Stanach Zjednoczonych przetarg na opracowanie nowego (czy też modernizację istniejących) radarów kierowania ogniem systemu Patriot ma zostać ogłoszony w 2017 r. Zatem trudno jest powiedzieć, czy obecnie opracowywana stacja będzie odpowiadać postawionym w nim wymaganiom.
Kilka dni później Raytheon poinformował o uzyskaniu zgody administracji Stanów Zjednoczonych na eksport za granicę systemów radiolokacyjnych z antenami AESA i modułami nadawczo-odbiorczymi w technologii GaN, przeznaczonymi do systemu obrony powietrznej Patriot, za granicę. Ma ona dotyczyć w równym stopniu obecnych, jak i przyszłych użytkowników systemu.  Informacja ta wiązana jest przede wszystkim z faktem zaoferowania nowej stacji radiolokacyjnej z możliwością obserwacji okrężnej w polskim programie Wisła i niemieckim TLVS.

Pełna wersja artykułu w magazynie NTW 3/2015