North American FJ (F-1) Fury. Część III

Leszek A. Wieliczko

Myśliwiec FJ-4 miał mocno przekonstruowany płatowiec w stosunku do bazujących na F-86 Sabre odmianach FJ-2 i FJ-3, przy czym podobnie jak ten drugi napędzany był silnikiem J65. Jego odmianą szturmową był FJ-4B o wzmocnionej konstrukcji skrzydeł. Choć były to udane samoloty, ich służba operacyjna nie trwała długo, ponieważ FJ-4 zostały zastąpione naddźwiękowymi samolotami myśliwskimi F8U (F-8) Crusader, a FJ-4B szturmowymi A4D (A-4) Skyhawk.

FJ-4 (F-1E)

W lutym 1953 roku, kilka miesięcy przed oblotem prototypu FJ-3, konstruktorzy NAA pod kierunkiem Franka G. Comptona przystąpili do opracowania kolejnej wersji Fury, oznaczonej później jako FJ-4. Samolot zachował sylwetkę podobną do FJ-3, ale płatowiec został zaprojektowany niemal w całości od nowa.

Skonstruowano zupełnie nowe skrzydła o większej powierzchni i cieńszym profilu, z integralnymi zbiornikami paliwa. Skrzydła miały konstrukcję wielodźwigarową z pokryciem wykonanym z aluminiowych paneli z wyfrezowanymi integralnymi usztywnieniami. Lotki umieszczono w połowie rozpiętości skrzydeł, a nie na końcówkach, jak to było we wszystkich innych wersjach FJ i F-86. Końcówki skrzydeł na zewnątrz od lotek były podnoszone do góry do hangarowania na lotniskowcach. Klapy na krawędzi spływu były niewielkie, więc na krawędzi natarcia zamontowano klapy przednie, które wychylały się wraz z klapami tylnymi, zwiększając siłę nośną i poprawiając sterowność przy małej prędkości.

Na grzbiecie kadłuba pomiędzy zmodyfikowaną osłoną kabiny a statecznikiem pionowym znajdowała się długa owiewka, w której poprowadzono linki układu sterowania i inne instalacje. Podwyższono nieco statecznik pionowy, ale zmniejszono wysokość steru kierunku. Przekonstruowano również podwozie główne, które było bardziej wytrzymałe, a amortyzatory miały większy skok. Koła były zamontowane do goleni od strony zewnętrznej, dzięki czemu wzrósł ich rozstaw. Zapas paliwa w zbiornikach wewnętrznych zwiększono aż o 50 proc. w porównaniu z FJ-3M.

Uzbrojenie strzeleckie w postaci czterech działek kal. 20 mm nie uległo zmianie, ale zapas amunicji zmniejszono do 576 nabojów. Na czterech pylonach pod skrzydłami mogły być podwieszane bomby, wyrzutnie niekierowanych pocisków rakietowych albo kierowane pociski rakietowe Sidewinder (nie stosowano jednak oznaczenia FJ-4M), a na wewnętrznej (tj. znajdującej się bliżej kadłuba) parze pylonów także dodatkowe odrzucane zbiorniki paliwa (wewnętrzne pylony miały udźwig 907 kg, a zewnętrzne 227 kg). System kierowania ogniem i wyposażenie radioelektroniczne było podobne jak w FJ-3.

Wobec opóźnienia programu myśliwca McDonnell F3H-1 Demon, projekt firmy NAA został zatwierdzony do realizacji 4 czerwca 1953 roku i 16 października BuAer zleciło budowę dwóch prototypów FJ-4 (NA-208; nie stosowano oznaczenia XFJ-4) napędzanych silnikiem J65-W-4. Pierwszy z nich (BuNo 139279) został oblatany 28 października 1954 roku przez Richarda M. „Dicka” Wenzella i zaakceptowany przez US Navy w tym samym tygodniu. Drugi prototyp (BuNo 139280) został zaakceptowany w grudniu.

Pełna wersja artykułu w magazynie Lotnictwo 12/2025