Nasiriyah 2003

Amerykańska koncepcja pokonania Iraku polegała na szybkim wtargnięciu dwóch zgrupowań pancerno-zmechanizowanych, które w jak najkrótszym czasie miały dotrzeć do Bagdadu i w ten sposób sparaliżować irackie władze. Jedno z nich oparte zostało o 3. Dywizję Piechoty US Army (była to w istocie ciężka dywizja zmechanizowana z silnym wsparciem pancernym), a drugie tworzyły 1. Siły Ekspedycyjne Piechoty Morskiej (1st Marine Expeditionary Force – 1st MEF), czyli wzmocniona 1. Dywizja Piechoty Morskiej z Camp Pendleton w Kalifornii. Od wyruszenia z Kuwejtu obie wzmocnione dywizje poruszały się tą samą trasą w kierunku An Nasiriyah, później jednak miały się rozdzielić. 3. Dywizja Piechoty kierowała się ku irackiej stolicy od strony zachodniej, przez rejon As Samawah, An Najad i przez tzw. lukę karbalską (Karbala Gap – teren pomiędzy Karbalą a jeziorem Razazah), by podejść do Bagdadu od południowego zachodu. Działania 3. Dywizji Piechoty, wzmocnionej ponadto oddziałami z wojsk aeromobilnych, zostały już na łamach „Poligonu” przedstawione (Poligon 3/2008, 4/2008, 5/2010, 6/2010). Tymczasem trzy pułkowe grupy bojowe z 1. Dywizji Piechoty Morskiej (każda utworzona na bazie wzmocnionego pułku piechoty morskiej) miały dotrzeć do irackiej stolicy od wschodu. Czwartą grupę pułkową wystawiono natomiast na bazie pułku z 2. Dywizji Piechoty Morskiej. 1. Pułkowa Grupa Bojowa (1st Regimental Combat Team, 1st RCT) miała przejść przez zdobytą Nasiriyah i kierować się dalej drogą nr 7, przez Ash Shatrah, Ar Rifa, Al Hayy, rejon Al Kut (jedyne większe miasto miało zostać ominięte od zachodu, tu 1st RCT miał przejść na wschodnią stronę Tygrysu), Sabat, Al Aziziyah do Bagdadu. 5. i 7. Pułkowe Grupy Bojowe miały natomiast przejść Eufrat po moście po północno-zachodniej stronie Nasiriyah, a następnie posuwać się międzyrzeczem Eufratu i Tygrysu, autostradą nr 1 prowadzącą z Basry do Bagdadu, z ominięciem Ad Diwaniyah od wschodu, do skrzyżowania z drogą nr 27. Po osiągnięciu tego punktu powinny skręcić na północny wschód, do Sabat, gdzie całość sił miała się połączyć i posuwać dalej razem z 1. Pułkową Grupą Bojową. Zajęcie największego miasta na trasie 1. Dywizji Piechoty Morskiej, An Nasiriyah, zostało natomiast powierzone siłom przydzielonym z 2. Dywizji Piechoty Morskiej – Task Force „Tarawa” – sformowanym na bazie 2. Pułku Piechoty Morskiej. W ten sposób 1/3 sił 1st MEF, czyli 1. Pułkowa Grupa Bojowa, mogła przejść na wschodnią stronę rzeki i osłaniać z tego kierunku marsz sił głównych (5. i 7. Pułkowej Grupy Bojowej) w międzyrzeczu dwóch największych rzek Iraku. Po połączeniu sił w Sabat całość wzmocnionej 1. Dywizji Piechoty Morskiej ruszyłaby do szturmu na Bagdad od strony wschodniej. Po zajęciu miasta TF „Tarawa” miała natomiast pozostać na południu i zająć się osłoną linii zaopatrzenia. Dlatego właśnie zajęcie tego miasta było tak ważne, a poza tym była to jedyna duża aglomeracja, którą amerykańskie wojska miały opanować przed Bagdadem. Drugim miastem planowanym do zdobycia przed szturmem na samą iracką stolicę była Basra, ale to zadanie powierzono siłom brytyjskim.

Task Force „Tarawa”
Grupa Bojowa „Tarawa” została utworzona na bazie 2. Pułku Piechoty Morskiej z 2. Dywizji Piechoty Morskiej (2. Pułk nosi nazwę „Tarawa” na cześć swego udziału w zajęciu tej wysypy po krwawej bitwie w 1943 roku). Całość sił pochodziła z Camp Lejeune w Północnej Karolinie i były to jedyne elementy Piechoty Morskiej ze wschodniego wybrzeża, walczące w operacji „Cobra II”. Cała 1st MEF, wykonująca główne zadanie, w czasie pokoju stacjonowała bowiem w Kalifornii i przez żołnierzy TF „Tarawa” ich koledzy z zachodniego wybrzeża byli pogardliwie nazywani Hollywood Marines. Dowódcą TF „Tarawa”, którą nazywano też 2. Brygadą Ekspedycyjną Piechoty Morskiej (2nd Marine Expeditionary Brigade), był gen. bryg. Richard F. Natonski. Trzon brygady stanowił 2. Pułk Piechoty Morskiej, dowodzony przez płk Ronalda L. Baileya. W jego składzie znajdowały się trzy bataliony piechoty:

• 1-2. (1. batalion 2. Pułku Piechoty Morskiej);
• 2-8. (2. batalion 8. Pułku Piechoty Morskiej; pułk ten wchodził w skład 2. DPM);
• 3-2. (3. batalion 2. Pułku Piechoty Morskiej).

Do wsparcia 2. Pułku w skład 2. Brygady Piechoty Morskiej włączono: 1-10. dywizjon artylerii polowej, kompanię C z 2. lekkiego pancernego batalionu rozpoznawczego (z kołowymi transporterami LAV-25), kompanię A z 2. batalionu rozpoznawczego (z pojazdami HMMVW, popularnymi Humvee), kompanię A z 2. batalionu amfibii (z transporterami LVTP-7), kompanię A z 8. batalionu czołgów (z czołgami M1A1 Abrams) i kompanię A z 2. batalionu saperów. Dodatkowo w skład TF „Tarawa” weszła grupa lotnicza Marine Aircraft Group 29 (MAG-29), mająca w swoim składzie:

• dwa dywizjony lekkich śmigłowców transportowych UH-1N i szturmowych AH-1W – HMLA-167. i HMLA-269. (HMLA – Helicopter Marine Light Attack);
• trzy dywizjony średnich śmigłowców transportowych CH-46E: HMM-162., HMM-263. i HMM-365.;
• dywizjon ciężkich śmigłowców transportowych CH-53E – HMH-464.

Wsparcie logistyczne całości sił zapewniał 22. polowy batalion wsparcia logistycznego (22nd Combat Service Support Batallion). Łącznie TF „Tarawa” liczyła około 7100 oficerów i żołnierzy, dysponowała 81 śmigłowcami (16 CH-53E, 18 AH-1W, 9 UH-1N, 41 CH-46E), 36 transporterami opancerzonymi piechoty LVTP-7 (oraz dwoma dowódczymi C7 i trzema wozami dostosowanymi do ewakuacji rannych), 24 kołowymi transporterami rozpoznawczymi LAV-25, 14 czołgami M1A1 Abrams i 18 haubicami M198 kal. 155 mm. Najtrudniejsze zadanie wykonywał 1. batalion 2. Pułku Piechoty Morskiej, którym dowodził ppłk Rickey L. Grabowski. Podobnie jak pozostałe bataliony składał się on z trzech kompanii piechoty (A, B i C), kompanii wsparcia ogniowego (weapons company) i kompanii dowodzenia. Kompania piechoty miała po trzy plutony piechoty i pluton wsparcia ogniowego z moździerzami kal. 60 mm. Batalionowa kompania wsparcia ogniowego składała się z dowództwa, plutonu moździerzy (4 moździerze 81 mm), plutonu przeciwpancernego (8 wyrzutni TOW) i plutonu ciężkich karabinów maszynowych z 4 wkm M2 kal. 12,7 mm, 3 granatnikami Mk19 kal. 40 mm oraz jedną wyrzutnią Javelin. 1-2. batalion został wzmocniony przez kompanię A z 2. batalionu amfibii, dowodzoną przez kpt. Williama E. Blancharda, dzięki czemu cały poruszał się na transporterach opancerzonych LVTP-7. Każda z jego kompanii otrzymała po dwanaście transporterów tego typu. Pozostałe dwa, w wersji dowódczej (C-7), pozostały w dowództwie batalionu. Pluton moździerzy kal. 81 mm na Humvee przydzielono czołowej kompanii A, natomiast zamontowane na Humvee wyrzutnie TOW, wkm M2 i granatniki Mk19 przemieszano ze sobą, tworząc dwa zespoły przeciwpancerne CAAT (Combined Anti-Armor Team), mające po cztery wyrzutnie M220 TOW, trzy wkm lub granatniki i jedną wyrzutnię FGM-148 Javelin w jednym oraz cztery TOW i cztery wkm lub granatniki w drugim. 1-2. batalion otrzymał też całość wsparcia pancernego TF „Tarawa” w postaci kompanii A z 8. batalionu czołgów, dowodzonej przez mjr. Williama P. Peeplesa. Była to kompania stacjonująca na co dzień w Fort Knox, złożona w całości z oficerów i żołnierzy rezerwy powołanych do Piechoty Morskiej na czas operacji „Iraqi Freedom”. Jej dowódca, mjr Peeples, był planistą miejskim z Indianapolis. Pozostałe dwa bataliony – 2-8. batalion dowodzony przez ppłk Royala P. Morstersona i 3-2. batalion dowodzony przez ppłk Paula B. „Brendta” Dunahoe – nie miały pojazdów pancernych, a ich piechota była transportowana ciężarówkami. Dowódcą 1-10. dywizjonu artylerii polowej z holowanymi haubicami M198 był ppłk Glenn T. Starnes. Warto też dodać, że grupa lotnicza MAG-29 tylko formalnie podlegała TF „Tarawa”, bowiem włączono ją w skład całości sił lotniczych 1st MEF. Bataliony piechoty mogły jednak wezwać wsparcie lotnicze za pomocą swoich zespołów koordynacji wsparcia lotniczego (spośród przydzielonych do ich dyspozycji samolotów i śmigłowców dyżurujących w strefach działania TF „Tarawa”).

Do ataku na Nasiriyah wyznaczono 1-2. batalion z przydzielonym mu wsparciem w postaci transporterów opancerzonych i 12 czołgów M1A1 Abrams (dwa niesprawne pozostały w Kuwejcie), zaś w drugim rzucie miał się posuwać 2-8. batalion. Natomiast kompania C 2. lekkiego pancernego batalionu rozpoznawczego oraz 3-2. batalion Piechoty Morskiej na ciężarówkach miał wykonać dużo łatwiejsze zadanie – zdobyć most na Eufracie położony 80 km na północny zachód od Nasiriyah, poza terenem zurbanizowanym. Przez ten most przechodziła autostrada nr 1, którą miały się poruszać główne siły 1st MEF w drodze do Bagdadu (5th i 7th RCT). Do wsparcia tego zadania gen. bryg. Natonsky wydzielił też baterię B z 1-10. dywizjonu artylerii polowej, podczas gdy pozostałe dwie baterie miały wspierać bataliony 1-2. i 2-8. w walce o Nasiriyah, otwierając tu drogę dla 1st RCT z 1st MEF. Zgodnie z danymi rozpoznania przeciwnikami TF „Tarawa” w rejonie Nasiriyah mogła być iracka 11. Dywizja Piechoty, która była już wcześniej atakowana przez lotnictwo sił koalicji i poniosła pewne straty (uderzenia lotnicze zaczęły się nocą z 19 na 20 marca 2003 roku). Nie spodziewano się, by jej żołnierze stawiali skuteczny opór, ale przygotowano się do regularnej walki. Co natomiast zupełnie zaskoczyło Amerykanów – głównym przeciwnikiem nie było irackie wojsko, ale liczne i fanatycznie walczące siły nieregularne, złożone z tzw. Fedainów, sił milicyjnych i zagranicznych ochotników. Przytłaczająca większość z nich walczyła w cywilnych ubraniach, stosując niekonwencjonalne środki walki, takie jak samobójcze ataki w wypełnionych materiałem wybuchowym cywilnych samochodach (na marginesie trzeba jednak zauważyć, iż często Amerykanie rozstrzeliwali również zwykłe samochody z zaskoczonymi i zdezorientowanymi cywilami, którzy przypadkowo znaleźli się w rejonach walk). Bardzo często Irakijczycy ostrzeliwali Amerykanów z domów, w których wciąż przebywali ich cywilni mieszkańcy, w tym kobiety i dzieci.