Narodowy przemysł Obronny...
Józef Zakrzewski
Narodowy przemysł obronny
w warunkach zmian
Strategia to pojęcie zapożyczone z języka wojskowego i niejednemu oficerowi będzie kojarzyć się przede wszystkim z działaniami wojennymi. Ale strategia jest też pojęciem współczesnych organizacji gospodarczych, które doczekało się niezliczonych definicji w literaturze z zakresu dowodzenia lub zarządzania. Strategia, zgodnie z najprostszą definicją, jaką preferuję, to ustalanie celów oraz określanie sposobów w jaki będą one realizowane. To perspektywiczne myślenie i system działań podejmowanych dziś z myślą o ich skutkach w bliższym i dalszym horyzoncie czasowym.
Ze strategią nierozerwalnie wiąże się proces zarządzania strategicznego. Można go rozumieć jako podejmowanie decyzji w zakresie ustalenia kierunków i opcji strategicznych, strategii i programów działania oraz ich wdrażania do realizacji, przy uwzględnieniu zidentyfikowanych wewnętrznych i zewnętrznych uwarunkowań prowadzonej działalności.
Czym jest i co tworzy dziś narodowy przemysł obronny?
Przedsiębiorstwa sektora obronnego stanowią integralny element systemu bezpieczeństwa państwa. Bez ich udziału nie jest możliwe wykonanie zadań w zakresie obronności przez Siły Zbrojne RP, gdyż to one zapewniają bezpieczeństwo dostaw uzbrojenia i sprzętu wojskowego na wypadek zagrożenia lub wojny. Rola w systemie bezpieczeństwa państwa oraz zadania obronne zostały na te przedsiębiorstwa nałożone przez parlament w drodze ustaw, a także w Strategii Bezpieczeństwa Narodowego RP przyjętej 8 września 2003 r., w szczególności ustaleniami zawartymi w:
- punktach 71 i 72 – określających rolę i zadania Polskiego Przemysłu Obronnego (PPO);
- punkcie 46 – określającym rozwój współpracy w zakresie przemysłów obronnych, harmonizacji zakupów i wspólnych wojskowych programów badawczych, a także stopniową budowę europejskiego rynku uzbrojenia;
- punkcie 57 – określającym warunki powodzenia operacji wojskowych;
- punkcie 120 – określającym proces tworzenia skonsolidowanego zaplecza badawczo- rozwojowego PPO;
- punkcie 121 – określającym kierunek tworzenia konsorcjum PPO, tworzenia warunków jego konkurencyjności i zapewnienia opłacalności produkcji zbrojeniowej.
W wielkim uproszczeniu można przyjąć, że polski przemysłowy potencjał obronny tworzą przede wszystkim przedsiębiorstwa o szczególnym znaczeniu dla obronności i bezpieczeństwa państwa, wymienione w wykazie ustalonym rozporządzeniem Rady Ministrów. Uproszczenie polega przede wszystkim na tym, że w wykazie wymienione są również podmioty, które nie prowadzą na terytorium Polski działalności produkcyjno-usługowej, lecz wyłącznie handlową. Zatem nie wszystkie podmioty tworzą potencjał przemysłowy, nie wszystkie też są podmiotami z dominującym polskim kapitałem i wreszcie nie wszystkie są kontrolowane przez państwo polskie. Narodowy przemysłowy potencjał obronny to spółki kontrolowane przez państwo polskie i rząd, który wykonuje w jego imieniu funkcje nadzoru. Potencjał narodowy tworzy więc tylko nieco ponad 30 podmiotów, w tym spółki produkcyjne skonsolidowane w Grupie Bumar, w stosunku do których uprawnienia właścicielskie realizuje minister Skarbu Państwa oraz wojskowe przedsiębiorstwa remontowo-produkcyjne (WPRP), dla których organem założycielskim i nadzorującym jest minister Obrony Narodowej.
Pełna wersja artykułu w magazynie NTW 6/2011