N1K1-J Shiden

Ostatecznie w wyniku dyskusji i w oparciu o doświadczenia z wojny w Chinach wypracowano koncepcję trzech kategorii myśliwców:

• myśliwiec „Typu A” – dotychczas rozwijany wysokomanewrowy samolot o stosunkowo słabym uzbrojeniu, którego głównym zadaniem było zdobycie przewagi w powietrzu. Samolot tego typu miał być także dostosowany do działań z pokładów lotniskowców;
• myśliwiec „Typu B” – przechwytujący, dysponujący dużą prędkością maksymalną i wznoszenia o silnym uzbrojeniu, lecz o mniejszej zwrotności i zasięgu. Jego zadaniem miała być obrona punktowa ważnych obiektów przed nalotami przeciwnika;
• myśliwiec „Typ C” – eskortowy, wieloosobowy (załoga 2-3 osoby) i wielosilnikowy o silnym uzbrojeniu pokładowym i znacznym zasięgu, przeznaczony do osłony własnych wypraw bombowych. Ze względu na konieczność walki z myśliwcami przechwytującymi wroga dysponujący zwrotnością na poziomie myśliwca „Typu A”. Ten typ w przyszłości został przekształcony w myśliwiec nocny.

Powyższa klasyfikacja powodowała, że od lat 40. XX w. formułowano niezależnie wymagania dla trzech typów myśliwców Marynarki, co zaowocowało powstaniem odp. A6M2 („Typ A”), J2M3 („Typ B”), oraz J1N1 („Typ C”). Początkowo duże nadzieje wiązano z Mitsubishi J2M3 Raiden, który, choć produkowany w mniejszej ilości, miał zapewnić cenne wsparcie dla myśliwca podstawowego – A6M2. Szybko jednak okazało się, że dopracowanie konstrukcji zajęło inżynierom z Mitsubishi dużo czasu, a na dodatek J2M3 nie był przystosowany do działań z lotnisk polowych, co jego wykorzystanie znacznie ograniczało. W początkowej fazie, gdy stroną atakującą była Japonia, nie stanowiło to problemu, lecz gdy trzeba było przejść do defensywy brak skutecznego myśliwca stał się odczuwalny.

Jednak rozwój japońskich myśliwców był realizowany zgodnie z przedwojennymi założeniami. Jako że zarząd zakładów Kawanishi zdecydował rozszerzyć swą dotychczasową działalność i poza wodnosamolotami oraz łodziami latającymi, zdecydował się na rozwijanie myśliwców, od 1942 r. były one uwzględniane w kolejnych konkursach. W tymże roku wpłynęły do zakładów wymagania 17 Shi B na myśliwiec przechwytujący, mający być następcą dla Mitsubishi J2M3 Raiden. Wymagania zalecały wykorzystanie silnika gwiazdowego Mitsubishi MK9B (Ha-43) o mocy startowej 2200 KM i zakładały uzyskanie prędkości rzędu 685 km/h. Uzbrojenie określono na dwa 20 mm działka Typ 99-1 Model 3 i dwa kaemy 7,7 mm. W Kawanishi opracowano projekt wstępny oznaczony K-90 (KX-2) jednosilnikowego, wolnonośnego dolnopłata o konstrukcji całkowicie metalowej. Otrzymał on oznaczenie wojskowe J3K1. Równolegle w konkurencyjnych zakładach Mitsubishi powstał projekt M-70 (J4M1 Senden), którego obliczeniowe parametry były zdecydowanie lepsze (758 km/h). Jednak realizacji nie doczekał się żaden z wymienionych projektów, a to głównie za sprawą niedopracowania w spodziewanym terminie silnika MK9. W rok później do Kawanishi wpłynęły kolejne założenia taktyczno-techniczne 18 Shi B, które m.in. przewidywały ograniczenie wymaganej prędkości maksymalnej na wysokości 10 000 m do 667 km/h, a czas wznoszenia na 10 000 m został określony na 18 minut. Uzbrojenie strzeleckie początkowo określono na dwa wkm 13,2 mm, oraz cztery działka kal. 20 mm, ale później zalecono zwiększyć kaliber działek do 30 mm. Wspomniane ograniczenie prędkości maksymalnej wynikało z zalecenia wykorzystania innej jednostki napędowej – Nakajima NK9A Homare. Silnik co prawda osiągał moc startową 2000 KM, nieco mniejszą niż MK9A, lecz był już wówczas dostępny, choć na razie w prototypie. W odpowiedzi Kawanishi przygotowało zmodyfikowany projekt opierający się na J3K1, który otrzymał oznaczenie J6K1 Jinpu. Został on doprowadzony do etapu makiety i dalej nie był już rozwijany, choć jego obliczeniowe parametry przewyższały założenia projektowe (prędkość maks. na wys.10 000 m – 685 km/h, czas wznoszenia na 10 000 m – 13’20’’, pułap 13 600 m).  Nastąpiła bowiem zmiana koncepcji myśliwca „Typu B”.  Jeszcze w trakcie prac nad wodnosamolotem myśliwskim N1K1 Kyofu  zespół konstrukcyjny inż. S. Kikuhary zaproponował kierownictwu zakładów budowę w oparciu o N1K1 myśliwca bazowego. Propozycja została przyjęta, lecz priorytetem było dokończenie już rozwijanej konstrukcji. W grudniu 1941 r., gdy wodnosamolot N1K1 został zaakceptowany i trafił do produkcji seryjnej, zespół inż. Kikuhara opracował projekt wstępny myśliwca KX1, który 28 grudnia został przedłożony w Departamencie Technicznym Dowództwa Lotnictwa Cesarskiej Marynarki Wojennej. Początkowo pomysł Kawanishi nie znalazł uznania w departamencie, który właśnie opracował wymagania 17 Shi B dla myśliwca przechwytującego (KX-2 – J3K1) i które to m.in. skierowano do zakładów. Wstępne obliczenia parametrów wykazywały, że myśliwiec na bazie N1K1 nie będzie w stanie ich spełnić. Były one gorsze nawet od znajdującego się na etapie prototypu Mitsubishi J2M1. Z tego też powodu Kawanishi otrzymały polecenie skupienia swych prac na J3K1. Wydawało się, że to już kończy losy przedłożonego projektu. Japończycy są jednak mistrzami sztuki kompromisu. Przeciągające się prace nad J2M1 spowodowały, że 15 kwietnia 1942 r. departament techniczny wyraził zgodę na rozwój myśliwca Kawanishi, traktując go jako alternatywę na wypadek fiaska programu J2M1 (prototyp oblatano 20 maja 1942 r.). Utrzymano jednak w mocy wymagania 17 Shi B i priorytet nadany J3K1, a także uznano, że będzie on rozwijany na własne ryzyko wytwórni, bez finansowania ze strony Marynarki. W czerwcu 1942 r. katastrofa J2M1, oraz zawieszenie projektu J3K1 spowodowały przyspieszenie prac nad KX-1. Prace projektowe zakończono w listopadzie 1942 r. i przystąpiono do budowy prototypu.