MFTS – czyli jak to robią Brytyjczycy

Piotr Abraszek

MFTS

– czyli jak to robią Brytyjczycy

System szkolenia lotniczego w Wielkiej Brytanii przechodzi gruntowne przemiany. W tym roku pierwsi adepci rozpoczną trening w ramach programu MFTS – Military Flying Training System (System Wojskowego Szkolenia Lotniczego). To zupełnie nowe podejście do zagadnienia, więc choćby z tego powodu zasługuje na uwagę.

Lotnictwo wojskowe Wielkiej Brytanii tworzą trzy zasadnicze składniki. Największym z nich są oczywiście Królewskie Siły Powietrzne (RAF – Royal Air Force), skupiające główne komponenty uderzeniowe i wsparcia działań bojowych oraz logistyczne (samoloty bojowe, transportowe, rozpoznawcze, śmigłowce transportowe). Potrzeby morskich operacji lotniczych zabezpiecza lotnictwo morskie (FAA – Fleet Air Arm), które po niedawnym wycofaniu samolotów Sea Harrier skupia dziś głównie śmigłowce – pokładowe i bazujące na lądzie. Z kolei bezpośrednie wsparcie bojowe wojsk lądowych to domena lotnictwa tego rodzaju wojsk (AAC – Army Air Corps), wyposażonego głównie w śmigłowce, m.in. Lynx i Apache oraz lekkie samoloty transportowe. Dotychczas szkolenie lotnicze na rzecz wszystkich powyższych struktur było (i w okresie przejściowym nadal jest, aczkolwiek z modyfikacjami) prowadzone praktycznie w całości siłami RAF (infrastruktura, sprzęt, instruktorzy i programy szkolenia), jedynie niewielką część nawigatorów i operatorów systemów szkoliła Royal Navy. Młodzież szkolna i studenci uczelni  cywilnych mogą nauczyć się latać w organizacjach Air Cadets Organization (ACO) i University Air Squadrons (UAS), gdzie wykonują pierwsze loty szkolne na szybowcach Viking, Vigilant oraz samolotach Grob 115 Tutor T.1 (10 h lotów silnikowych). Potem następuje ogólnowojskowe naziemne szkolenie wstępne (Initial Officer Training), trwające 32  tygodnie, po czym każdy z przyszłych pilotów zaczyna szkolenie naziemne i powietrzne na samolocie Grob Tutor T.1 w 1. Elementary Flying Training School (Szkole Pilotażu Podstawowego) w bazie RAF Cranwell. Po szkoleniu trwającym 26 tygodni i obejmującym 62 h lotów, następuje selekcja w wyniku której możliwe są trzy ścieżki  kariery pilota wojskowego: szybkie samoloty odrzutowe, samoloty wielosilnikowe i śmigłowce. Studenci przeznaczeni do pilotowania maszyn odrzutowych kontynuują szkolenie na samolocie turbośmigłowym Shorts Tucano T.1 i po 40 tygodniach oraz wylataniu 124 h przechodzą na samoloty odrzutowe BAE Systems Hawk T.1. Szkolenie na samolotach jest podzielone na dwa etapy: pierwszy – szkolenie na treningowym samolocie odrzutowym (AJT – Advanced Jet Training), trwające 28 tygodni, w tym 70 h lotów i drugi – szkolenie z zastosowania taktycznego i użycia uzbrojenia (TWU – Tactical Weapon Unit), obejmujące 45 h lotów w czasie 16 tygodni. Po pomyślnym zakończeniu wymienionych wyżej etapów szkolenia, pilot pojawia się w jednostce szkolenia bojowego (OCU – Operational Conversion Unit), przygotowującej do latania bojowego na konkretnym typie samolotu (Tornado, Typhoon, a do końca 2010 r. także Harrier). Piloci zakwalifikowani do latania na samolotach wielosilnikowych odbywają krótki kurs wprowadzający MELIN (Multi Engine Lead In), obejmujący 12 h lotów na samolotach Tutor T.1 (jednosilnikowych!). Kurs ten zawiera wprowadzenie do latania według przyrządów oraz trening współpracy i podziału zadań załogi. Następny etap to, trwające 24 tygodnie, szkolenie na samolocie dwusilnikowym Beechcraft King Air – 75 h na maszynach wyposażonych w „analogowe” tablice przyrządów i 25 h na wersji wyposażonej w „glass cockpit”. Potem piloci trafiają do jednostek wyposażonych w maszyny wielosilnikowe (Hercules, Globemaster, Sentry, itd.).

Pełna wersja artykułu w magazynie NTW 4/2011