Luvo: broń strzelecka z Południowej Bohemii

Czeska broń jest niezwykle popularna w Polsce – łatwo dostępna, wysokiej jakości i, co najważniejsze, stosunkowo tania. Większości społeczeństwa broń z Republiki Czeskiej automatycznie kojarzy się z jedynym producentem z Uherskiego Brodu. Okazuje się jednak, że firm produkujących broń strzelecką w tym kraju jest jednak znacznie więcej, choć pozostają w cieniu największej marki. Jedną z nich jest Luvo mające siedzibę w Pradze.

Szczypta historii

Marka Luvo jest w Polsce i w Europie niemal nieznana, informacji o produkowanej przez nią broni nie znajdziemy szybo i łatwo w Internecie. Dopiero na branżowych targach okazuje się, że na stoisku produktów jest całkiem sporo.

Co ciekawe, korzenie firmy sięgają 1919 roku, kiedy jako oddział zakładów zbrojeniowych Škoda powstała Jihočeská zbrojovka (­Południowoczeska Fabryka Broni). W tym okresie przejęto produkcję kieszonkowych pistoletów Fox kalibru 6,35 mm Browning projektu Aloisa Tomiška z fabryki w Pilźnie, który stał się później znany jako Model 1922. Trzy lata później, w wyniku połączenia się z wytwórniami w Vejprcie oraz Pradze, powstała spółka akcyjna Česká Zbrojovka v Pradze. Wtedy też powstało używane do dziś logo z literami „C” i „Z” umieszczonymi w okręgu.

W okresie międzywojennym zakłady w Strakonicach produkowały wiatrówki CZ 35, pistolety CZ 22 (1922–1925) i ich poprawiony wariant CZ 24 (1924–1944) kalibru 9 mm Browning Short (.380 ACP), uproszczony CZ 27 kalibru 7,65 mm Browning (.32 ACP) strzelający na zasadzie odrzutu zamka swobodnego, który w okresie międzywojennym był przepisową bronią ­armii czechosłowackiej (jako pistole vzor 27), kieszonkowy CZ 36 kalibru 6,35 mm Browning oraz ­pistolety CZ 38 kalibru 9 mm Browning Short, które były ostatnim modelem broni krótkiej wprowadzonym przed zajęciem Czechosłowacji przez Niemców (aczkolwiek nigdy ich nie dostarczono do odbiorcy). Przed wojną produkowano również pistolety maszynowe CZ 38 kalibru 9 mm Browning Short, które stały się bazą dla powojennego CZ 247 kalibru 9 mm Parabellum, a także pistolety sygnałowe CZ 28 kalibru 34,5 mm i CZ 30 kalibru 26,5 mm. W Strakonicach opracowano też karabiny maszynowe ZB 26 i ZB 30 kalibru 7,92 mm, produkowane później w CZ Brno. Wraz ze zbliżającym się zagrożeniem wojennym i niewielką odległością od granicy z Niemcami oraz Austrią zdecydowano o przeniesieniu fabryki na wschód kraju, do ­Uherskego Brodu.

Warto wspomnieć również o innej historii związanej z CZ Strakonice, która rozpoczęła się w 1929 roku, kiedy na światowych rynkach spadło zainteresowanie zakupami uzbrojenia. CZ przejęło wtedy zakład zajmujący się produkcją części do… rowerów, ­które później ­eksportowano na cały świat. W 1932 roku rozpoczęto produkcję ­motocykli, a wkrótce firma stała się największym ich producentem w kraju. Niestety, w 1938 zakłady zostały przejęte przez III Rzeszę i aż do jej upadku były wykorzystywane do produkcji wojennej. Kolejnym ciosem dla prywatnej spółki była przymusowa nacjonalizacja w 1946 roku i zakończenie produkcji uzbrojenia ze względów politycznych oraz bezpieczeństwa ­– całość została ponownie przeniesiona do ­Uherskego Brodu.

W wyniku zmian geopolitycznych w 1989 roku zakłady znajdujące się w Uherskym Brodzie ponownie znalazły się w prywatnych rękach i do 1992 wykorzystywały nazwę Česka Zbrojovka, aż ostatecznie powstały Česka ­Zbrojovka ­Uhersky Brod.

Współczesna historia produkcji uzbrojenia w Strakonicach rozpoczyna się na początku 1990 roku, kiedy CZ Straknonice dzieli się na kilka niezależnych firm – broń trafia do CZ Strojirna, która rozpoczyna produkcję od wiatrówek CZ 001 Junior, pistoletów CZ 150 ­kalibru .22LR oraz pistoletów CZ 52 kalibru 7,62 mm x 25. Dodatkowo firma zajmuje się produkcją części do karabinów (głównie ­Mauser 98 i CZ 98), ale również staje się podwykonawcą dla amerykańskiej Sprigfield Armory. W latach 1993–2001 w czeskich zakładach powstają części do 50000 dwulufowych karabinków M6 Scout dostarczanych m.in. dla amerykańskich sił powietrznych jako broń przetrwania dla pilotów oraz członków załóg lotniczych.

W 2006 roku prawa do produkcji uzbrojenia oraz do korzystania z oryginalnego logotypu CZ od CZ Strojirna odkupuje prywatna firma Luvo Prague Ltd. Początkowo produkowano tam pistolety CZ TT

z polimerowymi szkieletami, które w prostej linii wywodzą się z czechosłowackiego przeboju eksportowego, czyli CZ 75 oraz zestawy konwersyjne, karabiny maszynowe wz. 59, karabinki wz. 58, pistolety maszynowe Skorpion wz. 61 (jako CZ ST 765).

Od 2010 roku zaczyna się chyba najciekawsza część współczesnej historii firmy Luvo – do produkcji trafiają pierwsze lokalnie produkowane karabinki AR-15, które niemal w całości, bo łącznie z lufami, produkowane są w Republice ­Czeskiej. Bardzo długo broń Luvo pozostawała nieznana, wiązało się to z umowami zawartymi przez firmę (produkcja broni lub jej elementów dla innych producentów) i zasadniczo widywana była tylko na targach branżowych.

Pełna wersja artykułu w magazynie Strzał 9-10/2018