Lotnictwo Marynarki Wojennej RP
Andrzej Truskowski
Lotnictwo Marynarki Wojennej RP
w nowych uwarunkowaniach strukturalnych
Zgodnie ze Strategią Bezpieczeństwa Narodowego RP podstawowym zadaniem Sił Zbrojnych RP jest zapewnienie zdolności państwa do obrony oraz utrzymywanie gotowości do przeciwstawienia się agresji w ramach zobowiązań sojuszniczych. Dostępne, w środowisku bezpieczeństwa międzynarodowego, analizy zachodzących tendencji potwierdzają tezę, że możliwość wybuchu konfliktu zbrojnego na dużą skalę, w dającym się przewidzieć czasie, jest raczej mało prawdopodobna. Zmieniające się szybko globalne środowisko bezpieczeństwa, w tym również środowisko morskie stwarza sprzyjające warunki do rozwoju innego typu zagrożeń bezpieczeństwa takich jak: terroryzm, piractwo, zanieczyszczenie środowiska naturalnego itp.
Zanalizy sytuacji Polski, jako państwa przybrzeżnego średniej wielkości, wynika, że w okresie pokoju, a także mogącego zaistnieć kryzysu podstawowym celem państwa powinna być ochrona interesów ekonomicznych, przejawiająca się głównie poprzez zabezpieczenie polskiej wyłącznej strefy ekonomicznej (Exclusive Economic Zone). Kolejnym celem państwa powinno być jak najpełniejsze uczestnictwo polskiej floty w sojuszniczych działaniach na morzu, czyli zapewnienie widocznego udziału jednostek polskiej Marynarki Wojennej w operacjach sojuszniczych, prowadzonych na odległych akwenach morskich. Ostatnim celem, choć nie mniej ważnym, jawi się prezentowanie bandery polskiej w rejonach, które są ważne ze względu na realizowaną politykę państwa, rozwijającą lub zabezpieczającą interesy narodowe, głównie na płaszczyźnie ekonomicznej i politycznej. Podstawowym środkiem utrzymania bezpieczeństwa morskiego państwa są siły Marynarki Wojennej, które dzięki zdolnościom operacyjno-taktycznym, mogą samodzielnie wykonywać zadania narodowe w strefie operacyjnej lub też – w składzie zespołów międzynarodowych – brać udział w długotrwałych działaniach pokojowych w znacznym oddaleniu od baz własnych. Marynarka Wojenna, jako rodzaj sił zbrojnych, jest przeznaczona do obrony interesów państwa na polskich obszarach morskich. Zgodnie ze zobowiązaniami międzynarodowymi, Marynarka Wojenna utrzymuje także zdolności do realizacji zadań związanych z zapewnieniem bezpieczeństwa zarówno na obszarze Morza Bałtyckiego jak i poza nim. Podstawowym zadaniem Marynarki Wojennej jest obrona i utrzymanie linii komunikacyjnych (komunikacji morskiej) podczas kryzysu i wojny oraz niedopuszczenie do blokady morskiej kraju. W czasie pokoju Marynarka Wojenna wspiera działania Straży Granicznej w obszarze morskich wód terytorialnych i wyłącznej strefy ekonomicznej. Trzon struktury organizacyjnej Marynarki Wojennej stanowią flotylle okrętów, Brygada Lotnictwa Marynarki Wojennej, a także brzegowe jednostki wsparcia i zabezpieczenia działań oraz ośrodki szkolne Obok sił okrętowych, stanowiących trzon sił Marynarki Wojennej, bardzo ważne miejsce zajmuje lotnictwo, jako najbardziej manewrowy komponent tego rodzaju sił zbrojnych. Lotnictwo marynarki wojennej, bardzo często nazywane również lotnictwem morskim), w większości państw – potęg morskich stanowi wydzielony rodzaj lotnictwa wojskowego i jest składową częścią głównych sił uderzeniowych zarówno na morzu jak i lądzie. Zapewnia ono siłom morskim wsparcie i osłonę z powietrza podczas prowadzonych przez nie działań bojowych. Ponadto prowadzi na ich korzyść rozpoznanie i kontrolę elektroniczną akwenów morskich, kontrolę przestrzeni powietrznej, poszukiwanie i zwalczanie okrętów podwodnych i nawodnych, ubezpieczanie konwojów na własnych szlakach zaopatrzenia, powietrzne rozpoznanie meteorologiczne. Ze względu na niewielki akwen, jaki zajmuje Morze Bałtyckie, nie istnieje konieczność, a także możliwość utrzymywania na Bałtyku większych jednostek morskich z których mogłoby operować lotnictwo morskie. Dlatego w Marynarce Wojennej rolę „lotniskowców” pełnią trzy, dyslokowane na wybrzeżu, lotniska wojskowe, tj.: w Gdyni-Babich Dołach, Siemirowicach i Darłowie. Bazują tam statki powietrzne od wielu lat związane z Marynarką Wojenną i wykonujące na jej korzyść zadania.
Pełna wersja artykułu w magazynie Lotnictwo 6/2011