Lotnictwo włoskich wojsk lądowych w Iraku
Mauro Finati i Paolo Rollino
Włoski kontyngent wojskowy wyposażony w cztery średnie śmigłowce transportowe NHI UH-90A i cztery śmigłowce rozpoznawczo-eskortowe AgustaWestland AH-129D Mangusta stanowi obecnie jedyny oprócz sił USA oddział przeznaczony do zadań odzyskiwania personelu w północnym Iraku, który nawet po wyzwoleniu Mosulu stanowić będzie strategicznie ważny obszar działań wojennych.
Historia samozwańczego kalifatu, tak zwanego ISIS (Państwa Islamskiego Iraku i Syrii), sięga roku 2014. Od tego czasu ta organizacja terrorystyczna rozrastała się w niezwykle dynamicznie, zdobywając w krótkim czasie rozległe obszary położone w północnym Iraku i północno-zachodniej części Syrii. Nastąpiła więc paląca konieczność przerwania tej ekstremistycznej ekspansji wszelkimi dostępnymi metodami.
W rezultacie kraje Zachodu, pod wodzą sił amerykańskich oraz przy wsparciu niektórych krajów arabskich, utworzyły międzynarodową koalicję COW (Coalition of Willing), która ma na celu zapewnienie irackim Siłom Bezpieczeństwa (ISF – Iraqi Security Forces) niezbędnego wsparcia do pokonania terrorystów, zabezpieczenia granic i przywrócenia integralności terytorium. Koalicja odpowiada również za szkolenie irackich sił zbrojnych i policji, by przywrócić ludności cywilnej poczucie bezpieczeństwa.
Pierwsze związane z międzynarodową misją Inherent Resolve relokacje kontyngentów w rejon działań bojowych rozpoczęły się w sierpniu 2014 r roku. Włochy przystąpiły do koalicji niewiele później, bo już 14 października. Łącznie włoskie siły liczyły około 1500 żołnierzy, 17 samolotów i śmigłowców oraz ponad 400 pojazdów naziemnych.
W rezultacie włoska armia wydelegowała do przerzutu na położone w północnym Iraku międzynarodowe lotnisko Erbil elitarną Grupę Zadaniową, w skład której weszło około 130 świetnie wyszkolonych kobiet i mężczyzn z następujących jednostek: 5° Rgt AVES „Rigel” (5. Pułk Lotnictwa Wojsk Lądowych), 7° Rgt AVES „Vega” i 66° Rgt. Fanteria Aeromobile „Trieste” (66. Aeromobilny Pułk Piechoty). Wszystkie trzy pułki są częścią utworzonej w kwietniu 2000 roku Brigata Aeromobile „Friuli”. Jest to jedna z największych jednostek w armii włoskiej, która charakteryzuje się wysoką gotowością i możliwością szybkiego przerzutu nawet na bardzo duże odległości. Stworzono ją specjalnie w celu stawienia czoła nowym zagrożeniom, jakie przyniosło rozpoczynające się millenium. W Iraku włoska Grupa Zadaniowa zajmuje się głównie odzyskiwaniem personelu, stanowi siły szybkiego reagowania, wykonuje zadania MEDEVAC oraz konwojowe, a także zapewnia eskortę z powietrza. Cechami charakterystycznymi tego oddziału są interoperacyjność i pełna integracja z innymi jednostkami, a także wyjątkowy profesjonalizm i ciągłe doskonalenie umiejętności podległych jej żołnierzy.
W Erbil wszystkie najważniejsze działania są planowane i koordynowane z „pokoju operacyjnego”, który jest w ciągłej łączności z innymi zaangażowanymi w operację Inherent Resolve centrami dowodzenia. Dzięki temu utrzymywana jest wymiana danych w czasie rzeczywistym. Na dużych wyświetlaczach pokazywane są nieustannie informacje związane z różnymi bieżącymi działaniami, jak np. mapy z znaczoną pozycją pojazdów naziemnych i oddziałów.
Misje są zwykle planowane z wyprzedzeniem 12 lub 24 godzin, a zawarte w Air Tasking Order (ATO) dyrektywy jasno określają rodzaj wymaganego przez dowództwo działania. W związku z tym jest wystarczająco dużo czasu na uzyskanie szczegółowych informacji o występujących po drodze do celu zagrożeniach i na zaplanowanie najlepszej trasy przelotu. Jest również czas na skontaktowanie się z innymi zaangażowanymi w tę samą akcję jednostkami, uzgodnienie punktów kontaktowych i częstotliwości radiowych. W określone dni, zgodnie z wcześniej ułożonym i ściśle przestrzeganym harmonogramem, załogi dyżurują w stanie gotowości bojowej (Quick Reaction Alert) do startu w ciągu 15 lub 30 minut, a jeśli jest to dyżur załogi rezerwowej, start musi nastąpić w ciągu maksymalnie 120 minut. W zależności od aktualnych potrzeb w celu wykonania zadania transportu taktycznego można nakazać start dwóch dyżurujących UH-90A (Blue Team), a do misji eskortowej dwóch AH-129D (Red Team). Czasem w powietrze podrywa się też mieszany zespół złożony z UH-90 i Mangust (Purple Team).
Pełna wersja artykułu w magazynie Lotnictwo 3/2018