I co dalej, Marynarko Wojenna?

Większość z nas żyje złudzeniami, że uda się odbudować Marynarkę Wojenną do poziomu, który pozwoli jej wykonać wszystkie postawione przed nią zadania. Niestety, bolesna prawda o losie obecnych planów finansowania rozwoju naszych sił morskich została zawarta w małej notatce na stronie 25 (!) „Polski Zbrojnej” 7/2011: … Odbudowa zdolności operacyjnych Marynarki Wojennej nie jest i nie będzie – zdaniem rządu obszarem najbardziej priorytetowych inwestycji (…) Nie pomogły: ani poparcie komisji obrony, ani przyjazd szefa sztabu Marynarki Wojennej wiceadmirała Jerzego Patza wraz z innymi wysokimi oficerami MW. Minister obrony Bogdan Klich wyraził jedynie życzliwość dla inicjatywy mającej na celu stworzenie funduszu na rozbudowę naszej floty wojennej. Można się zgodzić z argumentacją wiceministra Marcina Idzika, że: … po zakończeniu programu F-16, Polskę stać będzie tylko na jeden nadzwyczajny (dodatkowy) program zbrojeniowy. Można się również zgodzić z tym, że wymienione przez wiceministra programy: rozwój nowoczesnej obrony przeciwlotniczej i zamówienie wielozadaniowej lądowej platformy bojowej są ważniejsze od odbudowy zdolności operacyjnych operacyjnych Marynarki Wojennej, bo to zależy od punktu widzenia, a do swojego punktu widzenia każdy ma przecież prawo. Tylko dlaczego, pomimo tej opinii, w opublikowanej w 2009 roku przez MON „Strategii obronności Rzeczypospolitej Polskiej” (pkt. 106) zawarto zadania dla Marynarki Wojennej, których ona bez odbudowy zdolności operacyjnych nie jest w stanie zrealizować. I to żadnego. Niemożliwe?

Zadanie 1 – Obrona linii komunikacyjnych
Podstawowym zadaniem Marynarki Wojennej jest obrona i utrzymanie morskich linii komunikacyjnych państwa podczas kryzysu i wojny oraz niedopuszczenie do blokady morskiej kraju… Tylko jak bronić linii komunikacyjnych, jeżeli żaden okręt MW nie jest w stanie obronić się sam (nie licząc okrętów podwodnych). Wytłumaczenie przedstawiłem 18 lat temu: … w warunkach Bałtyku, morza półzamkniętego i stosunkowo płytkiego, najszybszym, najniebezpieczniejszym i najbardziej zaskakującym atakiem staje się atak z powietrza… A obrona przeciwlotnicza na okrętach Marynarki Wojennej jest w opłakanym stanie. Systemy rakietowe „woda-powietrze” są jedynie na dwóch fregatach typu OHP, ale przekroczyły już resurs. Można się łudzić, że po remoncie w USA wrócą one sprawne, tylko że szybkostrzelność wyrzutni Mk 13 jest za mała, a rakiety SM-1M nie nadają się do zwalczania niskolecących przeciwokrętowych pocisków kierowanych (pokpr). Dlatego albo się je wymienia, albo uzupełnia innymi środkami. Jak widać, u nas celem stało się bezpieczne zejście rakiety z wyrzutni. W innych marynarkach wojennych celem jest trafienie w atakowany obiekt. Systemy artyleryjskie obrony bezpośredniej na naszych okrętach to Mk 15 Vulcan-Phalanx (fregaty OHP) i AK-630. Z „naszymi” Phalanxami sprawa jest prosta – będą on działały skutecznie jedynie wtedy, gdy się je wymieni na nowe. Jeżeli chodzi o armaty AK-630 to Rosjanie, zdając sobie sprawę z ich wad, montowali je w zestawach po dwie na każdy radar kierowania uzbrojeniem (zwiększając tym samym do akceptowalnego poziomu prawdopodobieństwo trafienia). Tak jest na okrętach rakietowych projektu 1241 i tak było na niszczycielu ORP Warszawa II. Niestety, na naszych małych okrętach rakietowych projektu 1241RE (ORP Rolnik i ORP Metalowiec) armaty AK-630 współpracują z, jeszcze lampowym, radarem kierowania uzbrojeniem MR-123, który zresztą nie ma skąd otrzymać wskazania celu (w komplecie nie dostaliśmy radaru obserwacji powietrznej – ten dołożono dopiero na Tarantulach kolejnych modyfikacji). Trzeba więc radarem kierowania ogniem wykrywać lecące cele, co może się udać przy ataku jednej rakiety, ale nie przy kilku pokpr nadlatujacych jednocześnie z wielu kierunków i na różnych wysokościach. Na Orkanach pozornie jest wszystko: radar wykrywania celów powietrznych (Sea Giraffe) i kierowania uzbrojeniem (Sting EO), tylko że jest tam… jedna armata. No i najważniejszy problem – systemy AK-630 i Vulcan-Phalanx służą głównie do samoobrony, ale na pewno nie do osłony konwojowanych statków. Korwety Gawron, jako pierwsze, miały mieć możliwość obrony strefy przed atakiem z powietrza, ale ich losy zdają się być przesądzone, sądząc po ww. wypowiedzi ministra ON. Można oczywiście założyć, że jedyne niebezpieczeństwo dla linii komunikacyjnych będzie pochodziło od okrętów, z tym, że te na pewno nie będą atakowały naszych jednostek pływających z użyciem artylerii, a przede wszystkim pokpr. Wracamy więc do punktu wyjścia, czyli braku obrony przeciwlotniczej. Tak naprawdę, w miarę skuteczna osłona linii komunikacyjnych może być prowadzona tylko w odniesieniu do ataków okrętów podwodnych. Ale nie ze względu na posiadane okręty ZOP – jakie one są pisaliśmy m.in. w NTW 11/2010, ale dlatego, że jeszcze mamy własne okręty podwodne, które mogą osłaniać linie komunikacyjne, nawet tylko poprzez swoją tam obecność. Jednak i one nic nie zdziałają, gdy w kierunku statków i okrętów będą leciały pokpr.