I ragazzi di Mussolini – młodzi faszyści w walkach w Afryce Północnej (1941-1943)
Marek Sobski
Młodzież Liktorska
W 1926 roku powstała Opera Nazionale Balilla (ONB; Narodowe Dzieło Balilla), faszystowska organizacja młodzieżowa. Balilla bazowała na wcześniej istniejących organizacjach oraz nawiązywała do tradycji Wielkiej Wojny oraz squadrismo, paramilitarnych bojówek, które zdobyły dla Mussoliniego władzę we Włoszech. Miała ukształtować całe pokolenia Włochów, w tym bohaterów niniejszego artykułu. Omówienia problemu wychowania młodzieży przez reżim faszystowski podjął się Piotr Podemski w pracy „Giovinezza. Młodzież i mit młodości w faszystowskich Włoszech” i to do niej odsyłam wszystkich pragnących poszerzyć swoją wiedzę na ten temat. Istotne dla naszych rozważań jest jedynie to, jaki wpływ miała ONB, a później także GIL na militaryzację włoskiego społeczeństwa. ONB zajmowało się „obróbką” młodzieży w wieku od 6 do 18 lat, podzielonej na trzy grupy. Najstarsza, awangardziści (wł. avanguardisti), to chłopcy w wieku 14–18 lat (istniały także organizacje kobiece, będące wierną kopią tych męskich). Pierwszym elementem wartym podkreślenia było jednolite umundurowanie, w tym czarne koszule oraz fezy. Organizacja była jednoznacznie wojskowa, nawiązująca nazewnictwem do czasów antycznych, w związku z czym występowały w niej drużyny, manipuły, centurie, kohorty i legiony. Każdego młodego człowieka określano mianem milite (bojownik) i obowiązywała go dyscyplina. Grupom Awangardzistów przydzielano oficerów milicji faszystowskiej (MVSN). Każdy oddział posiadał własny proporzec oraz nazwy z imieniem patrona wygodnego reżimowi. Organizacja ONB zmieniała się na przestrzeni lat, ale młodzieńcy zawsze w ramach niej mogli wybrać swą wojskową specjalizację (faszyści w dużym stopniu propagowali sekcję marynarską, także po to, by kiedyś wyrwać Regia Marina, tradycyjnie najmniej sfaszyzowaną formację włoskich sił zbrojnych, z rąk rojalistów). W 1936 roku liczebność członków ONB osiągnęła rekordową wartość nieco ponad 5,5 mln młodych osób, a ich wychowawcami było już 19 354 oficerów MVSN. Dobrowolność członkostwa była podkreślana przez aparat partyjny, choć wymagała zgody rodziców lub opiekunów. W rzeczywistości wszechobecna presja powodowała, że liczba faktycznych ochotników, bezkrytycznie oddanych sprawie, była z pewnością mniejsza.
Od 1930 roku istniały także Młodzieżowe Związki Walki (FGC), które miały skupiać młodzież w wieku 18–21 i przygotowywać ją do życia politycznego (czyli niewątpliwie wstąpienia do partii faszystowskiej). W ten sposób podczas corocznego „poboru faszystowskiego” awangardziści stawali się Młodymi Faszystami. W 1937 roku FGC liczyła już 1 163 363 członków. W 1934 roku wprowadzono dla chłopców obowiązek przejścia kursu przysposobienia obronnego.
27 października 1937 roku do życia powołano Włoską Młodzież Liktorską (wł. Gioventù Italiana del Littorio – GIL). Był to dalszy krok na drodze do związania młodych pokoleń z partią. Przełożonym GIL został sekretarz generalny partii faszystowskiej (wówczas był to Achille Starace) i jak niebawem zobaczymy, to człowiek sprawujący tę funkcję okazał się pośrednikiem pomiędzy młodymi ochotnikami do szeregów a Armią Królewską (wł. Regio Esercito). Wojskowe przygotowanie młodzieży było wśród celów stawianych GIL. Struktura nowej organizacji była niemal wierną kopią ONB, z tym że wiek interesujących nas Młodych Faszystów skorygowano na 17–21 lat.
Pełna wersja artykułu w magazynie TW Historia 4/2022