Historia i rozwój radzieckich sił podwodnych do 1945 roku. Średnie okręty podwodne typu Szcz – konie robocze WMF. Część I

Ryszard Jędrusik

Na początku lat trzydziestych XX wieku radziecki przemysł okrętowy okrzepł, podczas budowy okrętów podwodnych typu Prawda i Diekabrist oraz podwodnych stawiaczy min typu Leniniec zdobyto bezcenne doświadczenie. Przed kierownictwem Marynarki Wojennej ZSRR stanął problem zabezpieczenia morskich granic.

Związek Radziecki posiadał bardzo długą linię brzegową, przy czym morskie teatry działań wojennych były oddzielone od siebie, więc nie można było dokonywać łatwych roszad sił pomiędzy nimi (istniał tylko System Kanałów Maryjskich, łączących Wołgę z Donem, a Kanał Białomorski, łączący Morze Bałtyckie z Morzem Północnym dopiero był projektowany). Mając powyższe na uwadze, skoncentrowano się na rozbudowie sił podwodnych – po pierwsze, pozwalał na to przemysł okrętowy, po drugie, OP mogące z powodzeniem pełnić różne zadania (defensywne – zwalczanie wrogiego desantu i ofensywne – działania na liniach komunikacyjnych wroga) były tańsze od innych klas okrętów i po trzecie, można było organizować siły morskie nawet tam, gdzie stocznie nie istniały lub były małe (np. we Władywostoku, czy na Północy w Murmańsku). Okręty, budowane sekcjami mogły być przewożone koleją i tam na miejscu ponownie zmontowane i zwodowane; co było z powodzeniem wypróbowane w czasie I wojny światowej.

Wstępny projekt średniego OP serii III z torpedowo-artyleryjskim uzbrojeniem, który otrzymał nazwę Szczuka („Szczupak”) był opracowany w NТМK z udziałem specjalistów budowy OP B.M. Маlininа i K.I. Ruberowskiegо. Pod koniec prac włączył się w nie S.A. Bazylewskij.

Podstawowe elementy taktyczno-techniczne OP „Szczupak” zostały zatwierdzone na posiedzeniu pod kierownictwem naczelnika WMS R.A. Мuklewiczа 1 listopada 1928 roku. Gotowy projekt biuro konstrukcyjne Теchbiuro Nr 4 ukończyło do końca następnego roku.

Pełna wersja artykułu w magazynie TW Historia nr specjalny 2/2021