Golan – pancerny autobus
Maciej Kowalski
Golan – pancerny autobus
Terenowy samochód opancerzony Golan jest uważany za jedną z najbardziej odpornych konstrukcji tego typu na świecie. Choć zazwyczaj prezentowany jako wyrób izraelski, w rzeczywistości jest wynikiem międzynarodowego projektu i współpracy amerykańskiej firmy Protected Vehicles Inc. z Północnej Karoliny oraz izraelskiego koncernu zbrojeniowego Rafael – znanego producenta rakiet i elektroniki wojskowej.
Mniej znanym faktem jest, że firma Rafael jest także wytwórcą pojazdów pancernych i opancerzonych, m.in. samochodu Wolf ( STZRAŁ 12/08), który często oglądać możemy w telewizyjnych relacjach z terenów okupowanej Palestyny. Golan Wolfa jednak nie przypomina, bo należy do oddzielnej kategorii: jest pojazdem bardzo ciężkim i jednocześnie niezwykle odpornym, wysyłanym w strefy najcięższych działań bojowych. Konstrukcja Golana jest niezwykła i już na pierwszy rzut oka wóz prezentuje się futurystycznie. W odróżnieniu od innych samochodów opancerzonych, Golan nie ma podwozia z cywilnej terenówki. Mało tego: nie ma nawet ramy, lecz nadwozie samonośne, jak w samochodach osobowych! Osie i zawieszenie przymocowane są bezpośrednio do opancerzonej skrzyni karoserii – tak, jak to jest w pojazdach gąsienicowych. Wóz sprawdza się znakomicie w każdym terenie i zapewnia doskonałą mobilność. Golan napędzany jest 315-konnym, sześciocylindrowym, chłodzonym cieczą turbodieslem Cumnis. Automatyczna skrzynia biegów Allison ma sześć przełożeń do jazdy w przód i jeden bieg wsteczny; oczywiście samochód ma stały napęd na cztery koła, ogumione oponami o szerokości 365 mm i wysokości profilu 292 mm. Opony VFI Hutchinson kategorii run-flat w przypadku przestrzelenia zachowują zdolność jazdy, a system centralnego pompowania kół (CPK) pozwala dostosować stopień wypełnienia do potrzeb terenowych. Hamulce wyposażone są w system ABS, zaś wymiary i masa pojazdu dobrane zostały tak, by Golana dało się przewozić środkami transportu powietrznego. A skoro już przy wymiarach jesteśmy: wóz długości prawie sześciu metrów i szerokości ponad dwuipółmetrowej średnicę zawracania ma jedynie 16 metrów. W materiałach firmowych Golan nie występuje jako samochód opancerzony, lecz pancerny wóz bojowy (Armored Fighting Vehicle). Jego szczególna odporność rzeczywiście pozwala na zakwalifikowanie go do „poważniejszej” kategorii, bowiem pod względem zapewnienia bezpieczeństwa załodze może on równać się z niektórymi gąsienicowymi pojazdami bojowymi czy nawet lekkimi czołgami! Konstrukcja samochodu jest modularna i rozwiązana w ten sposób, by mógł on występować w trzech stopniach opancerzenia.
Pełna wersja artykułu w magazynie Strzał 2/2009