Desant w Port Saidzie
Wojciech Mazurek
Desant w Port Saidzie
Konflikt izraelsko-arabski na przestrzeni ostatnich sześciu dekad miał wiele tragicznych odsłon. W kilku kolejno stoczonych wojnach z lat 1956-1982 sprzymierzeńcami walczących stron były ówczesne bloki polityczno-wojskowe, a ściśle mówiąc, przewodzące im państwa – Stany Zjednoczone wspierające Izrael oraz Związek Radziecki wspomagający mniej lub bardziej jawnie kraje arabskie.
Amerykańska obecność wojskowa na Morzu Śródziemnym po II wojnie światowej w postaci VI Floty stanowiła stałe zagrożenie wobec państw, w których do władzy doszły lub już ją sprawowały nieprzyjazne USA rządy, często reprezentowane przez reżimy wojskowe. Wojna sześciodniowa z 1967 roku stanowiła kolejny etap bliskowschodniego dramatu, a jej konsekwencje były wymownym znakiem, że zawarty rozejm kończący kampanię stanowi jedynie modus vivendi i daleko obu stronom do zawarcia satysfakcjonującego ich układu pokojowego. Podczas tej wojny VI Flota była gotowa do jawnego wystąpienia po stronie Tel Awiwu, gdyby działania nie rozwinęły się po myśli i według izraelskich planów. Wojna czerwcowa przerodziła się w okres nazywany „wojną 1000 dni”, który obfitował w nieustanne prowokacje zbrojne i regularne wymiany ognia artyleryjskiego. Sporą aktywnością w tym okresie odznaczały się również siły specjalne zwaśnionych państw. Jednym z mało znanych epizodów tego okresu, zwanego również „wojną na wyczerpanie”, była wzmożona aktywność okrętów MW ZSRR i krótkotrwałe zajęcie lewobrzeżnej części wejścia do Kanału Sueskiego przez radziecki batalion piechoty morskiej w 1968 roku. Prezentowany artykuł jest przyczynkiem do dziejów konfliktów zbrojnych po II wojnie światowej, choć z pewnością nie jest pełnym ujęciem tego fragmentu historii i wymagał będzie w przyszłości weryfikacji z innymi źródłami, nie tylko rosyjskimi.
GENEZA 54. ODDZIAŁU DESANTOWEGO
Przeciwwagą dla amerykańskiej VI Floty na Morzu Śródziemnym miała być sformowana w 1964 roku 5. Eskadra Operacyjna – stanowiąca siły wydzielane z różnych flot WMF (Wojenno-Morskowo Fłota) dla pełnienia tak zwanej przez Rosjan „służby bojowej”. Według przyjętej definicji w okresie pokoju „służba bojowa” odbywała się w celu zabezpieczenia interesów ZSRR w ważnych rejonach świata na wszystkich morskich teatrach wojennych. Do końca lat 60. sformowano i inne eskadry operacyjne WMF (7., 8., 10.) dla zapewnienia równowagi sił i stałej obserwacji flot USA na oceanach Atlantyckim, Spokojnym i Indyjskim. Początkowo, w latach 1964-1967, eskadra nie miała swojego dowództwa i sztabu. Komendę nad zespołami powierzano najstarszemu i najbardziej doświadczonemu z oficerów, dowódców zespołów tworzących ją okrętów. Sformowanie stałej struktury dowodzenia eskadry przypadło na czerwiec 1967 roku. Ogółem w organach dowódczo-sztabowych jednostki służyć miało etatowo 32 oficerów, zatrudnionych do tej pory głównie w dowództwie i sztabie Floty Czarnomorskiej. Początkowy stan kadry oficerskiej szybko uległ zwiększeniu do około 115-120 oficerów pełniących służbę rotacyjnie w czteromiesięcznych cyklach. Jednocześnie trwały prace organizacyjne nad wypracowaniem najbardziej optymalnego składu zgrupowania. Według ustaleń operacyjnie eskadra śródziemnomorska podporządkowana była bezpośrednio dowództwu radzieckich sił morskich w Moskwie, a pod względem personalno-kadrowym i dyscyplinarnym Flocie Czarnomorskiej.
GENEZA 54. ODDZIAŁU DESANTOWEGO
Przeciwwagą dla amerykańskiej VI Floty na Morzu Śródziemnym miała być sformowana w 1964 roku 5. Eskadra Operacyjna – stanowiąca siły wydzielane z różnych flot WMF (Wojenno-Morskowo Fłota) dla pełnienia tak zwanej przez Rosjan „służby bojowej”. Według przyjętej definicji w okresie pokoju „służba bojowa” odbywała się w celu zabezpieczenia interesów ZSRR w ważnych rejonach świata na wszystkich morskich teatrach wojennych. Do końca lat 60. sformowano i inne eskadry operacyjne WMF (7., 8., 10.) dla zapewnienia równowagi sił i stałej obserwacji flot USA na oceanach Atlantyckim, Spokojnym i Indyjskim. Początkowo, w latach 1964-1967, eskadra nie miała swojego dowództwa i sztabu. Komendę nad zespołami powierzano najstarszemu i najbardziej doświadczonemu z oficerów, dowódców zespołów tworzących ją okrętów. Sformowanie stałej struktury dowodzenia eskadry przypadło na czerwiec 1967 roku. Ogółem w organach dowódczo-sztabowych jednostki służyć miało etatowo 32 oficerów, zatrudnionych do tej pory głównie w dowództwie i sztabie Floty Czarnomorskiej. Początkowy stan kadry oficerskiej szybko uległ zwiększeniu do około 115-120 oficerów pełniących służbę rotacyjnie w czteromiesięcznych cyklach. Jednocześnie trwały prace organizacyjne nad wypracowaniem najbardziej optymalnego składu zgrupowania. Według ustaleń operacyjnie eskadra śródziemnomorska podporządkowana była bezpośrednio dowództwu radzieckich sił morskich w Moskwie, a pod względem personalno-kadrowym i dyscyplinarnym Flocie Czarnomorskiej.
Pełna wersja artykułu w magazynie MSiO 10/2010