Ćwiczenie „Orzeł 2011”
Adam Gołąbek
Ćwiczenie „Orzeł 2011”
W dniach od 26 do 30 września br. odbyło się największe ćwiczenie Sił Powietrznych od czasu wstąpienia Polski do Sojuszu Północnoatlantyckiego. Zasadniczym celem tego ćwiczenia było przygotowanie dowództw oraz jednostek do planowania działań bojowych w ramach wydzielonego Komponentu Powietrznego (z uwzględnieniem wypracowanych koncepcji dowodzenia i prowadzenia walki) oraz do zabezpieczenia i wsparcia działań podczas prowadzenia połączonej operacji obronnej na terytorium kraju. W ćwiczeniu współdziałały ze sobą także wydzielone Komponenty – Morski i Lądowy oraz Polska Agencja Żeglugi Powietrznej. Wielopoziomowość oraz duże skomplikowanie wykonywanych w ramach ćwiczeń zadań miało na celu zgranie, sprawdzenie i dostosowanie systemu dowodzenia do tego, aby w sytuacji zagrożenia naszego terytorium Siły Zbrojne RP były gotowe do obrony kraju.
Scenariusz nakreślony przez Dowództwo Sił Powietrznych zakładał atak ze strony północno-wschodniej Polski wojsk nieprzyjaciela z lądu morza i powietrza na linii Ustka- Gdańsk-Elbląg-Płock-Warszawa-Rzeszów. Uderzenie sił atakujących zostało podzielone na dwa kierunki natarcia. Jeden z nich kierował się na stolicę, drugi – na północną Polskę lądem oraz z północy morzem. Zadaniem nieprzyjaciela było opanowanie stolicy naszego Państwa oraz wyeliminowanie z walki głównych sił bojowych, rozmieszczonych w północno-zachodniej Polsce. Zadaniem naszych wojsk było zatrzymanie natarcia nieprzyjaciela z lądu i opanowanie wyznaczonych przyczółków, w oczekiwaniu na sojusznicze wsparcie. Dodatkowo lotnictwo miało za zadanie unieszkodliwić środki napadu powietrznego nieprzyjaciela, uniemożliwić wykonanie ataków na strategiczne cele przez samoloty uderzeniowe oraz jak najszybsze zdominowanie przestrzeni powietrznej, w celu umożliwienia desantu sił sojuszniczych w rejonie opanowanych przyczółków w okolicach rzeki Wisły. Tak postawione zadanie wymagało od wszystkich zaangażowanych w ćwiczenie jednostek wieloszczeblowego przygotowania i zaangażowania większości swoich sił, tak sprzętowych, jak i osobowych. Prace nad przygotowaniem scenariusza ćwiczeń rozpoczęto na początku czerwca. Trwały prace planistyczne zmierzające do wstępnego nakreślenia użycia poszczególnych sił lotniczych, lądowych i morskich. Finalizacja prac nad ćwiczeniem miała miejsce w dniach 4-5 lipca, kiedy to podczas konferencji planistycznej w Dowództwie Sił Powietrznych ostatecznie zdefiniowano i określono zadania w powietrzu, na ziemi oraz na morzu, jakie przyjdzie im wkrótce wykonać. Zweryfikowano sytuację wyjściową do ćwiczeń, która stanowiła podstawę do opracowania założeń wykonania wszystkich misji bojowych. Sam okres przygotowania praktycznego trwał od pierwszych dni września i został zakończony 19 września w Dowództwie Sił Powietrznych odprawą kierowniczej kadry ćwiczenia, na której przedstawiono jego dokładny plan wraz z założeniami, przebieg poszczególnych epizodów oraz nakreślono organizację ćwiczenia pod względem zabezpieczenia logistycznego. Odprawie przewodniczył dowódca Sił Powietrznych gen. broni pil. Lech Majewski. Wszystkie działania prowadzone w ramach ćwiczeń „Orzeł 2011” były wykonywane w obszarze przestrzeni powietrznej RP. Główne działania poligonowe odbywały się z wykorzystaniem poligonów: w Wicku Morskim (morski), Nadarzycach (lotniczy) i Drawsku Pomorskim (lądowy). Działania wspierające odbywały się także w macierzystych jednostkach oraz na mniejszych poligonach morskich znajdujących się w strefie obrony Marynarki Wojennej. Komponent Lotniczy Sił Powietrznych składał się z 40 samolotów i śmigłowców należących do: 1. i 2. Skrzydła Lotnictwa Taktycznego, 3. Skrzydła Lotnictwa Transportowego i 4. Skrzydła Lotnictwa Szkolnego. Działania koordynowało Centrum Operacji Powietrznych oraz Szefostwo Służby Ruchu Lotniczego. Do realizacji zadań w powietrzu przygotowano samoloty F-16 Jastrząb, MiG-29, Su-22, TS-11 Iskra, C-130 Hercules, C-295 oraz śmigłowce W-3. Komponent Rakietowy Sił Powietrznych składał się z trzech dywizjonów (60, 61 i 62) należących do 3. Warszawskiej Brygady Obrony Powietrznej, wyposażonych w przeciwlotnicze zestawy rakietowe Newa SC, przenośne przeciwlotnicze zestawy rakietowe Strzała-2M oraz przeciwlotnicze karabiny maszynowe PKM-2. Wojska Radiotechniczne Sił Powietrznych reprezentowała 3. Brygada Radiotechniczna. Dodatkowo w ćwiczeniu brały udział Centrum Hydrometeorologii Sił Zbrojnych RP oraz 4. Rejon Wsparcia Teleinformatycznego Sił Powietrznych. Łącznie we wszystkich zadaniach zaplanowano udział około 5000 żołnierzy z Wojsk Lotniczych, Wojsk Obrony Przeciwlotniczej i Wojsk Radiotechnicznych należących do Sił Powietrznych oraz Wojsk Lądowych i Marynarki Wojennej, a także środki rozpoznania radiolokacyjnego, elektronicznego oraz walki elektronicznej. Głównym dowodzącym ćwiczeniem „Orzeł 2011” był dowódca Sił Powietrznych gen. broni pil. Lech Majewski.
Pełna wersja artykułu w magazynie Lotnictwo 12/2011