Co dalej z MiG-29 w Polsce?

Pierwsza prezentacja samolotu myśliwskiego MiG-29 dla polskiej delegacji wojskowej odbyła się w październiku 1985 roku w Moskwie. Delegacji przewodniczył Szef Techniki Lotniczej generał Mieczysław Sikorski. Praktyczny pokaz samolotu na ziemi i w powietrzu miał miejsce na podmoskiewskim lotnisku Kubinka. Strona polska była wówczas zainteresowana zakupem 36 jednomiejscowych samolotów bojowych MiG-29 i 6 dwumiejscowych samolotów szkolno-bojowych MiG-29UB, które miały być wprowadzone do wyposażenia dwóch pułków lotnictwa myśliwskiego Wojsk Obrony Powietrznej Kraju (1. plm OPK – Mińsk Mazowiecki, 1. Korpus OPK i 62. plm OPK – Poznań-Krzesiny, 3. Korpus OPK). W dwa lata później Ministerstwo Obrony Narodowej złożyło w ZSRR oficjalne zamówienie na pierwsze dziewięć samolotów bojowych MiG-29 i trzy samoloty szkolno-bojowe MiG-29UB. Następnie zamówiono pięć kolejnych samolotów MiG-29… W lutym 1989 roku na przeszkolenie do ZSRR wysłano sześćdziesiąt osób, mających się w przyszłości zajmować wykorzystaniem nowych myśliwców. Grupę dwunastu starannie wyselekcjonowanych pilotów stanowili: płk Jerzy Pacześniak, ppłk Zenon Kida, mjr Ryszard Bruździak, mjr Czesław Ciodyk, kpt. Ireneusz Piasecki, por. Zdzisław Lackowski, kpt. Kazimierz Michalik, por. Henryk Chołuj, por. Waldemar Łubowski, kpt. Marian Zięba, por. Wiesław Rec oraz por. Jacek Wojtaszczyk. Szkolenie prowadzone we Frunze trwało trzy miesiące i było to zarazem pierwsze i ostatnie szkolenie polskich pilotów samolotów myśliwskich MiG-29 w ZSRR. Wyszkoleni zostali tam instruktorzy, którzy następnie sami przeszkalali kolejne grupy w kraju. Pierwsze samoloty dotarły do Mińska Mazowieckiego w lipcu i sierpniu 1989 roku, łącznie było to siedem maszyn (cztery MiG-29 – lipiec i trzy MiG-29UB – sierpień). Wprowadzono je do wyposażenia 1. eskadry 1. pułku lotnictwa myśliwskiego OPK. Następne pięć samolotów MiG-29 przyleciało do Polski w październiku 1990 roku. Do dostawy kolejnych pięciu MiG-29 już nie doszło (pomimo nacisków strony radzieckiej). Pierwszy dyżur bojowy na nowych myśliwcach w Mińsku Mazowieckim miał miejsce w styczniu 1992 roku.

MiG-29 jest wysokomanewrowym dwusilnikowym samolotem myśliwskim czwartej generacji, dostosowanym do zwalczania celów powietrznych w dzień i w nocy w każdych warunkach atmosferycznych, w warunkach zakłóceń naturalnych i sztucznych. W produkcji od 1982 roku do chwili obecnej (zbudowano +1600 takich myśliwców). System kierowania ogniem samolotu myśliwskiego MiG-29 stanowi radiolokacyjny kompleks RŁPK-29 (N019) zdolny wykryć taktyczny cel powietrzny z odległości do 85 km – na kursie spotkaniowym lub do 55 km – w pościgu. Radiolokator jednocześnie może śledzić do dziesięciu celów i zwalczać jeden z nich (z jednoczesnym przygotowaniem danych do zwalczania kolejnego celu). Zwalczane mogą być cele w dowolnym położeniu w przestrzeni, w tym na tle ziemi, z dużym przewyższeniem (do 10 km) i przeniżeniem (do 6 km). Napęd samolotu stanowią dwa dwuprzepływowe turbinowe silniki odrzutowe RD-33 o sumarycznym maksymalnym ciągu – 10 600 kG i sumarycznym ciągu maksymalnym z dopalaniem – 16 600 kG. Ponieważ w konfiguracji do walki „powietrze-powietrze” masa startowa samolotu wynosi 16 200 kg (z sześcioma kierowanymi pociskami rakietowymi: w tym dwa średniego zasięgu – R-27R i cztery małego zasięgu – R-73), to ma on bardzo dobre charakterystyki prędkościowo-manewrowe (prędkość w locie na wysokości 200 m – 1500 km/h, prędkość w locie na wysokości 11 000 m – 2500 km/h, maksymalna prędkość pionowego wznoszenia – 330 m/s, pułap praktyczny – 18 000 m). W skład „uzupełniającego” kompleksu celowniczo-nawigacyjnego OEPrNK-29 wchodzi celownik optoelektroniczny OEPS-29 z termonamiernikiem i laserowym dalmierzem. Całości dopełnia nahełmowy układ wskazywania celów będących w zasięgu wzroku pilota Szcz-3M. Wskaźnik projekcji czołowej IŁS-31 i wskaźnik sytuacji taktycznej IPW-31, tworzą zintegrowany system informacyjny SJeI-31. Układ samoobrony samolotu stanowi radiolokacyjna stacja ostrzegająca o opromieniowaniu SPO-15ŁM oraz dwie wyrzutnie dipoli i flar BWP-30-26M (w każdej wyrzutni mieści się trzydzieści 26 mm pułapek radiolokacyjnych PRP-26 lub termicznych IPP-26).