Brygada Bombowa w walce z XVI Korpusem Armijnym Łosie pod Radomskiem. Fakty i mity Część 6

Arkadiusz Godzwon

Wieczorem 3 września 1939 roku sztabowcy Armii „Łódź” nie mieli już wątpliwości, że jakaś część dużego zgrupowania broni pancerno-motorowej, które przerwało się z rejonu Częstochowy do Radomska, naciera dalej na kierunku piotrkowskim. Sztabowcy ci oceniali, że całe to zgrupowanie składa się z dwóch jednostek pancernych, jednak pozyskane w ciągu dnia informacje (przede wszystkim od własnego lotnictwa) pozwalały im żywić nadzieję, że na Piotrków maszeruje tylko część tych sił, gdy tymczasem reszta kieruje się poza rejon odpowiedzialności armii, tj. na wschód, przez przeprawę na Pilicy w Przedborzu. Brak pewności co do dalszego ruchu gros tych sił obrazuje ostrożny meldunek szefa sztabu Armii „Łódź” – płk dypl. Aleksandra Pragłowskiego z godz. 19.00, w którym informował on Sztab Naczelnego Wodza o forsowaniu przez nieprzyjaciela kierunku Radomsko, nie precyzując dalszej osi tego natarcia. Widać to także w rozkazie operacyjnym dowódcy lotnictwa i opl Armii „Łódź” – płk pil. Wacława Iwaszkiewicza na dzień 4.9.39, który podawał, iż wielka jednostka pancerna obserwowana w Radomsku wysuwała się elementami przednimi zarówno do rejonu Kamieńska, jak i do Przedborza. Tak czy inaczej, sztab Armii „Łódź” wiedział, że improwizowana obsada linii rzeczki Bogdanówki może mieć następnego dnia do czynienia z poważnym przeciwnikiem i m.in. stąd właśnie rozkaz wykonania „silnego nocnego uderzenia w rejon Kamieńska na rozpoznane tam zgrupowanie broni pancernej i oddziałów zmotoryzowanych nieprzyjaciela” przez biwakującą w rejonie Łękińsko – Łękawa – Janów Nowy Wołyńską Brygadę Kawalerii.

Stan wiedzy Naczelnego Dowództwa i rozkazy dla Brygady Bombowej na 4 września 1939 roku

Wieczorem tego dnia także Sztab Naczelnego Wodza wiedział, że przynajmniej część obserwowanych pod Radomskiem kolumn pancerno-motorowych ruszyła dalej na północ. Stan wiedzy na ten temat z około godz. 20:00 obrazuje treść wydanego przez Oddziału II Sztabu NW „Komunikatu informacyjnego Nr.3”:

Ze zgrupowania jednostek szybkich, które wyszło z Dolnego Śląska przypuszczalnie 3.dyw.panc. skierowała się po opanowaniu Częstochowy do rej. Radomsko - Kamińsk; elementy czołowe tej jednostki stwierdzono w godzinach popołudniowych w rej. Gorzkowice i Kodrąb / pnc wsch. Radomsko /.

Komunikat ten, podobnie jak i wydane o godz. 20.00 przez referat sytuacyjny Oddziału II Sztabu NW wewnętrzne „Sprawozdanie informacyjne Nr.8” wskazują, iż ostatnie dane z tego rejonu pochodziły z przedstawionego w poprzedniej części tego artykułu telefonogramu z wynikami rozpoznania lotników Armii „Łódź” z godz. 14.30.

Pełna wersja artykułu w magazynie TW Historia 5/2025