„Błękitny krążownik”

 

Przewodniki flotylli niszczycieli, zwane też z angielska „liderami”, rozwijano równolegle z klasycznymi niszczycielami – gdy rosła ich wielkość, rósł też okręt spełniający rolę flagowca ich zespołu. W latach 30. lidery budowane we flocie francuskiej odpowiadały wielkością niektórym krążownikom z czasów I wojny światowej.Związek Radziecki był niezwykle zainteresowany budową dużych niszczycieli, gdyż w oczach kierownictwa marynarki lidery miały być namiastką krążowników, których nie potrafiono jeszcze wtedy zbudować. Pierwsze radzieckie lidery typu Leningrad (projekt 1 i niewiele się różniący projekt 38) były okrętami nieudanymi i przestarzałymi już w chwili ukończenia. Doświadczenia jakie uzyskano przy budowie pierwszych nowych okrętów nie nastrajały szefostwa partii i sił zbrojnych optymistycznie. Radziecki przemysł nie potrafił budować nowoczesnych jednostek odpowiadających standardom światowym. Jedyny udany produkt z tamtych czasów to duże dozorowce typu Uragan, będące czymś pośrednim pomiędzy niszczycielami a torpedowcami.Ze względu na słabość własnych biur konstrukcyjnych Rosjanie byli zmuszeni do stosowania wzorców zagranicznych. Wcześniej korzystano już z doświadczeń obcych konstruktorów przy rozbudowie sił pancernych i lotniczych, więc szukanie pomocy w innych krajach w ramach rozbudowy floty było czymś naturalnym. Ponieważ ZSRR nie utrzymywał dobrych stosunków z Francją i Wielką Brytanią, wybór kontrahenta został ograniczony praktycznie do Włoch i Stanów Zjednoczonych. Ostatecznie nawiązano bliższą współpracę z faszystowskim krajem Mussoliniego. Włoscy konstruktorzy byli współautorami nowych niszczycieli projektu 7 (typ Gniewnyj) oraz opracowali krążowniki projektu 26 (typ Kirow). Włosi przekazali Rosjanom także dokumentację techniczną swoich okrętów podwodnych, która stała się podstawą przy opracowywaniu jednostek typu Diekabrist. W tym czasie Francja i Włochy prowadziły wyścig zbrojeń morskich polegający na budowie coraz lepszych krążowników lekkich przez Włochy i coraz potężniejszych liderów przez Francję. Projekty okrętów francuskich na tyle intrygowały włoskich konstruktorów i admiralicję, że postanowiono zbudować serię wielkich niszczycieli wzorowanych na francuskim projekcie liderów typu Mogador. W tym czasie strona radziecka rozpisała konkurs dla włoskich stoczni na projekt nowego lidera dla Sił Wojenno-Morskich. Jest wysoce prawdopodobne, że zaprojektowany i zbudowany w stoczni Odero-Terni-Orlando (OTO) w Livorno, mieście portowym leżącym na południowy wschód od La Spezii, Taszkient był wprawką konstrukcyjną przy budowie pierwszej serii wielkich liderów włoskich typu Capitani Romani ostatecznie klasyfikowanych jako krążowniki lekkie.