2. Dywizjon Pociągów Pancernych w walce

Adam Jońca

2. Dywizjon Pociągów Pancernych

w walce

17 października 1923 roku, rozkazem Sztabu Generalnego WP, nastąpiło przejście ze stopy wojennej na tryb pokojowy – istniejące pociągi pancerne przekazane zostały do jednostek wojsk kolejowych, a sprzęt już nie przydatny oddano do dyspozycji Polskich Kolei Państwowych. W tymże październiku 1927 roku Dywizjon Szkolny Pociągów Pancernych, stacjonujący pod Warszawą, w Jabłonnie (czyli późniejszym, po zmianie nazwy, Legionowie) przeformowano w 1. Dywizjon Pociągów Pancernych. Wiosną 1928 roku z 1. Pułku Saperów Kolejowych w Krakowie wydzielono kadrę i sprzęt tworząc 2. Dywizjon Pociągów Pancernych z miejscem stacjonowania w Niepołomicach. Jednocześnie z poznańskiego 3. Pułku Saperów Kolejowych przekazano do 1. i 2. Dywizjonu Pociągów Pancernych utrzymywany tam sprzęt bojowy. W skład 2. Dywizjonu Pociągów Pancernych weszły następujące pociągi: nr 5 Śmiały, nr 6 Groźny, nr 7 Piłsudczyk, nr 8 Stefan Czarnecki, nr 9 Pierwszy Marszałek, nr 10 Bartosz Głowacki, a także kilka wagonów bojowych z rozformowanych wcześniej pociąĆwiczenia gów oraz opancerzone i „czarne” lokomotywy. Pociąg nr 8 Stefan Czarniecki został już wkrótce, bo w 1930 roku, rozformowany. Na bocznicy w Niepołomicach, zbyt szczupłej żeby pomieścić wszystkie pociągi Dywizjonu, stacjonował Piłsudczyk, pełniący rolę pociągu szkolnego 2. Dywizjonu, jego skład gospodarczy i drezyna Tatra. W latach trzydziestych bocznicę rozbudowano, zbudowano warsztaty naprawcze, koszary dla załogi pociągu szkolnego i kompanii drezyn. Ze stacji Kraków – Bonarka wychodziła bocznica kolejowa i sieć torów, na których pomieściły się pozostałe pociągi Dywizjonu. Były tam też koszary dla załogi pozostającego w czynnej służbie tzw. pociągu manewrowego, którym był Pierwszy Marszałek, zwany już wtedy skrótowo Marszałkiem. Na ćwiczenia oba czynne pociągi wyjeżdżały na linię Pilawa-Tłuszcz, wyłączoną z ruch PKP. Ostre strzelanie odbywało się na poligonie w podwarszawskim Rembertowie. Pociągi ćwiczyły też w rejonie Czarnego Dunajca, a pod koniec lat trzydziestych ostre strzelanie odbywały na Polesiu, gdzie bazą stał się Parachońsk, maleńka stacyjka pod Pińskiem. Jazdy ćwiczebne odbywały się też pod Siedlcami i Mińskiem Mazowieckim. Wiosną 1939 roku wojna wisiała w powietrzu – do Dywizjonu na krótkie przeszkolenie powoływano rezerwistów, zaczęto wprowadzać zmiany organizacyjne, przeformowywano skład Dywizjonu.